çава - Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
Электронлӑ версине тума хутшӑннӑ: Алина Иванова, Михаил Саркӑмӑл, Николай Плотников, Иван Иванов, ...
Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
(с'ава), коса. N. † Сирĕн çавăр çуталĕ, манăн çава тутăхĕ. (Хĕр йĕрри?). Н. Якушк. † Çави тăпси епле чăтат-ши? N. Çак çĕр чĕтретсе перекен тупăсем çынсене çава айĕнчи пек йăвантарать. ЧII. Çава витмест, не берет коса. Чертаг. Çава çĕççи (пекки), нож, сделанный из косы. Сред. Юм. Çава аври кăвапи тесе çава аврин варĕнче (на середине косовища) алпа тытмаллине калаççĕ. Ib. Çава постаркăçĕ тесе çава ôнкипе тăхăнтарса посарса хоракан çӳхе патака калаççĕ. Ib. Çава тăпсине аври çôмне кӳртсе лартсан, ôнкăпа пôсарса хораççĕ, çав ôнка çава ôнки (кольцо) теççĕ. Якейк. Çава кĕлли, пятка косы. Ib. Çава пастар (п̚астар') — çава онки тытса тăракан йăвăç япала. Ib. Çава сăмси, носок косы. Ib. Çава онки — пастара тытса тăракан онкă (кольцо, которое придерживает клин косы). Чертаг. Çава аври, çава кăвапи (поперечина на косовище; за нее берутся правой рукой); пастарĕ (пластинка у пятки: лăканма памасть), çава кĕлли (пятка). Çава шулап (-п), обух (спинка, хребет) косы. У др. çава тӳртĕш. Шумерля, КС. Çава чĕми (ч'э̆ми), маленький загибчик (шпенек) на пятке косы. Изамб. Т., Тюрл. Çава тăпси (т̚ы̆псиы), пятка косы. КС. Çава тӳрчĕ, обух, тыл косы. Чутеево. Çава тытхи, поперечная ручка косы (на косовище: у др. çава кăвапи). Моркар. Çава тăпси, место соединения косы с кăпăлĕ; çава кăпăлĕ, часть косы прикрепляемая к черену; çава тăрши (чит.: тăршши?), обух. Кăпăл тесе çаван аври çăмĕнче çыпçăнса тăракан пайне калаççĕ.