тени - Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
Электронлӑ версине тума хутшӑннӑ: Алина Иванова, Михаил Саркӑмӑл, Николай Плотников, Иван Иванов, ...
Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
(тенĕ+афф. З л. „и“), употребл. в обобщающем значении, при чем обыкновенно имеют в виду резко подчеркнуть особенности целого рода. СТИК. Ача тени кăшт именекенччĕ, кăсем ăна-куна пăхмаççĕ. (Этем тени, лаша тени, ват çын тени, хĕр тени — резко подчёркивает, указывая свойство предметов). Капк. Атăл тени те-çке çав вара, сивви хăлхасенчен çăтăрт çыртат. СТИК. Ача тени пысăккисенчен именекенччĕ, кăсем пуç çине хăпарса ларĕç. Маленькие обыкновенно подчиняются большим, а эти куда тут — на голову лезут. N. Лере, пирĕн енелле, Сăр-вăрмансем хĕрнелле, ял тенисем пит нуммай. ЧП. Мертлĕ тăрăх çӳрерĕм: ырă тени пĕри çук, усал тени вĕçĕ çук. N Ял тени вăл ял пек пулаканччĕ. Ерк. Каччă тени хĕр ушкăнне вăтанмасăр çулăхать. Ала 12. Кай манăн патăмран, тарăхтарнă (надоели) мана юмăçă тени. Альш. Юмăç тени хам пулам, тет. Пазух. Лаша тени кăвак та, ай, пулинччĕ, кӳлмесĕрех кӳлĕнсе тăринччĕ. Ib. Елшел шывĕ тарăн шыв: тарăн тени (самое глубокое место) пилĕкрен. || В ирон. зн. Шорк. Манăн арăм тени (или: тенĕ пекки КС.) халь те толта тăрать-ха. (Насмешливое отношение к жене).