кăр - Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
Электронлӑ версине тума хутшӑннӑ: Алина Иванова, Михаил Саркӑмӑл, Николай Плотников, Иван Иванов, ...
Чăваш сăмахĕсен кĕнеки
(кы̆р, кы̆рр), подр. звуку катящегося тела, напр., деревянного диска (кружка). Б. Хирлепы. Хутне (бумагу) кăр кустарса ячĕ, тет; хучĕ каймарĕ, тет. Б. Яныши. Çул çинче кăшăрт-кăшăрт тунине илтсен, салтаксем кĕтӳ пек кăр! тутарса (толпою) тараççĕ. || Подр. ровности, прямизне, стройности нескольких предметов. Сĕт-к. Кăçалхи сĕлĕ кăр ларать (стоит ровно), вырма хӳхĕм. Йерк. 172. Емеленпе халăхсемпе кăр тăрса, пур тĕнчешĕн тупăп, терĕ вăл, телей. Сала 109. † Шăнкăр-шăнкăр шыв юхать, ик аяккипе хурăн кăр ларать. Самар. † Шăнкăр пĕрти шăнкăр шывсем юхать, икĕ айăккипе хурами кăр ларать. Альш. Лере, сăртра, вăрман урлă Пушчă курăнать, Пурчав чиркĕвĕ, улпут çурчĕ...: Шыв хĕррипе пырать кăр! (сплошь, по прямой линии) хăмăш. || Подр. повороту? Альш. Ял çывăхнех пымас, яла аякка хăвармас: кăр! выртать çаврăнса ялăн пуçне маййăн (речка). || Ровный (о холоде)? Уфим. Кăрлачă тесе, питĕ кун (погода) кăр сивĕ (очень холодно) килнĕрен калаççĕ. || Быстро, мигом. Орау. Пурте кăрах саланчĕç! (разбежались враз мигом). || Дружно, враз. Якейк. Хăярсам кăрах шăтса ларнă (= порте шăтса тохнă; всходы совершенно ровные). || В кружок. N. Кăр ларса тухăр, çĕр (кольцо) памалла выльăпăр.