Шырав: вăйлат
Чăвашла-вырăсла словарь (1982)
то же, что вăйлат
I.
делать сильным, крепким, усиливать, укреплять, упрочивать
агитаци ĕçне вăйлат — усилить агитационную работу
ялхуçалăхне çĕнĕ техникăпа вăйлат — вооружить сельское хозяйство новой техникой
вăйлатса пыр — укреплять (систематически)
II.
жужжать, свистеть (при полете)
чул юнашарах вăйлатса иртрĕ — камень просвистел рядом
I.
понуд. от вăйлат
то же, что вăйлат
Чăвашла-вырăсла словарь (1919)
мышца
вăй патăр — Бог на помочь!
вăйлă — сильный
вăйсăр — бессильный
вăйпа — силом
вăйпа туртса илнĕ — отняли силом
вăйлă çын — силач
вăйĕ вăрăм тунайăн пек — силишка, что у комаришки
вăй çитменнине ан тапăн теççĕ — не нападай на того, на кого сил не хватит
вăйран ытлашшине ан ĕçле — не берись за непосильное
вăйлан, вăйлăлан —усиливаться
вăйлăлат, вăйлат — усилить; усиливать
Вырăсла-чăвашла словарь (2002)
глаг. сов.
1. (ант. разоружить) хĕç-пăшаллантар; вооружить армию ракетами çара ракетăсемпе хĕç-пăшаллантар; вооружённая банда хĕç-пăшаллă хурах ушкăнĕ
2. чем пар, кӳр, туянтар, вăйлат; вооружить молодёжь знаниями çамрăксене пĕлӳ пар
глаг. несов. (ант. ослаблять)
1. çирĕплет, хытар; крепить паруса парăссене карăнтарса çых
2. тĕреклет, вăйлат; крепить обороноспособность страны çĕршывăн оборона пултарулăхне вăйлат
глаг. сов. (ант. ослабить)
вăйлат, ӳстер; усилить охрану хурала вăйлат
Вырăсла-чăвашла словарь (1972)
что сов., распространять несов. сар, вăйлат (культура ӗҫне); распространить молву сӑмах сар.
, -рую что сов. и несов. 1. хăвăртлат, вăйлат, васкат (ĕçе); 2. шыв урлă çапăçса каç.
что несов., удвоить, -ою сов. 1. ик хут ӳстер, икĕ хут нумайлат; 2. перен., вăйлат, ӳстер (энергие).
что сов., удесятерять несов. вунă хут ӳстер, вăйлат, пысăклат; удесятериться 1 и 2 л. не употр. сов., удесятеряться несов. вунă хут вăйлан, пысăклан (энерги).
что несов., усилить сов. вăйлат, тĕреклет.
уменьш. 1. пĕчĕк вăрă; 2. çулçă çинчи вĕтĕ шăтăксем. усугубить, -ублю что сов., усугублять несов. вăйлат, ӳстер, пысăклат (хăрушлăха), йывăрлат; запирательство усугубило вину подсудимого айăпа йышăнманни, тунса тăни айапланаканăн айăпне пысăклатрĕ.
Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)
сов. и несов. кого-что активлат, активлăха вăйлат.
сов. и несов. активлен, активлăха вăйлат.
сов. 1. что хăпарт; повысить уровень воды шыв шайне хăпарт; 2. что (усилить, увеличить) ӳстер, вăйлат, хăпарт; повысить производительность труда ĕç тухăçлăхне хăпарт; повысить цену хак ӳстер, хаклат; повысить знания пĕлӳлĕхе ӳстер; 3. что (улучшить) лайăхлат, ӳстер; повысить качество пахалăха лайăхлат; 4. кого (по службе) асла кăлар, çĕкле; повысить в чине чин хуш; ◇ повысить голос (или тон) сассуна хăпарт, кăшкăра пуçла.
сов. 1. что, чем (подбросить вверх) çӳлелле çапса (е тапса) яр; поддать мяч носком мечĕке пушмак сăмсипе тапса яр; 2. чего, разг. ӳстер, вăйлат, пар; поддать ходу утăма ӳстер; поддать пару ăшши пар; 3. что (в игре) юри пар, çитер; поддать пешку пешкăна çитер.
несов. 1. кого на что (подстрекать) хĕтĕрт, провокаци ту; 2. что (умышленно вызывать) ⸗ма [⸗ме] хĕтĕрт; 3. что, мед. хĕтĕрт, хускат, вăйлат.
сов. разг. 1. что (раскалить) хĕрт, хĕртсе яр, хытă хĕрт; солнце распалило камни хĕвел чулсене хĕртсе янă; 2. кого-что, перен. (усилить какое-л. чувство) хускат, вăйлат, кăмăла хускат, астарса яр.
сов. что 1. (расширить круг действия) сар, сарса яр, пысăклат, вăйлат; распространить владения хăвăн çĕрӳсене пысăклат; 2. (сделать доступным, известным) сар; распространить опыт передовиков малта пыракансен опытне сар; 3. (наполнить запахом) сар, кăлар, тултар; цветы распространили аромат чечексем шăршă сарчĕç; 4. (продать, раздать) сут, салат, сар; распространить книги кĕнеке сут; распространить листовки листовка сар
сов. что 1. сар, аслат, анлăлат, пысăклат, сарлакалат; расширить дорогу çула анлăлат; 2. (увеличить в числе, объёме) пысăклат, ӳстер; расширить завод завода пысăклат; 3. (распространить) вăйлат, сар; расширить влияние сулăмне вăйлат.
сов. что 1. икĕ хут ӳстер (е пысăклат, нумайлат); 2. (усилить) вăйлат, тĕреклет, ӳстер; удвоить внимание тимлĕхе ӳстер.
сов. что 1. (укрепить корнями) тымарлантар, тымар яртар; укоренить рассаду калчана тымарлантар; 2. перен. (внедрить) çирĕплет, çирĕплентер, тĕреклет, тĕреклентер, вăй илтер, вăйлат, вăйлантар; укоренить обычай йăлана çирĕплет.
сов. что, прям, и перен. çирĕплет, тĕреклет, вăйлат, хытар, тĕреклентер; укрепить плотину пĕвене çирĕплет; укрепить гайку гайкăна хытар; укрепить здоровье сывлăха çирĕплет.
сов. что 1. (сделать прочным) çирĕплет, тĕреклет, вăйлат, хытăрах (е тĕреклĕрех) ту, хытар; 2. за кем-чем çирĕплет, çирĕплетсе пар.
сов. что вăйлат, хăватлат, тĕреклет; усилить звук сасса вăйлат; усилить оборону оборонăна тĕреклет.
сов. что пысăклат, вăйлат, тимлĕлет, йывăрлат, нумайлат; усугубить вину айăпа йывăрлат.
сов. и несов. что 1. хăвăртлат, вăйлат, васкат; 2. тех. вăйлат; 3. воен. (преодолеть, преодолевать) иртсе (е каçса) кай, каç; форсировать реку шыв урлă каç.
Чăвашла-тутарла словарь (1994)
көчәйтергә
Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки
[voj]
forto, povo
ал-ура вăйĕ — fizika forto
вăй çитнĕ таран — laŭeblo, laŭ fortoj
вăй пухса илсе малалла кайрăмăр — post kunmeti la fortojn ni iris plu
саккун вăйа кĕчĕ — la leĝo ekhabis povon
куç вăйĕ — vidkapablo
лаша вăйĕ — ĉevala povo
вăй патăр! — bonan laboron! (saluto al laborantaj homoj)
вăй-хăват — forto, energio, povo
вăй-хавал — spiritforto, entuziasmo, vivenergio
вăй-хал — forto kaj sano, vivenergio
вăйлă — forta, fortika
ĕнер ирпе вăйлă çумăр çуса иртрĕ — hieraŭ matene pluvegis
вăйлан — fortiĝi
вăйлат — fortigi
вĕсем пире вăйпа сĕтел хушшине лартрĕç — ili nin altabligis perforte, ili nin sidigis ĉe la tablon
вăйсăр — senforta, malforta
вăйсăрлан — malfortigi
вăйсăррăн — senforte, malforte, senpove, apenaŭ
вăйăм — iflluo, aŭtoritato, efiko
вăл вăйăмне çухатнă — li perdis la aŭtoritaton
Чăваш чĕлхин çĕнĕлĕх словарĕ
п.с. Пусахлани, хĕсни, ирĕксĕрлени. Федераци Канашĕ чăннипех те Кремль йĕркеленĕ пусарăвăн витĕмĕнче. Х-р, 5.08.2000, 2 с. — пусарăва вăйлат (С-х, 2000, 31 /, 4 с.); — танл., Егоров, 1954, 147 с.; Егоров, 1936, 376 с.
Çавăн пекех пăхăр:
вăйламас вăйлан вăйлантар вăйлану « вăйлат » вăйлаттар вăйлату вăймăк вăймам-хавăма вăйпăран 2022, раштав, 08
Сайт дизайнне кӑшт ҫӗнетнӗ, саспаллисен страницинче хушма пайлану кӗртнӗ //Александр Тимофеев пулӑшнипе.
2015, утă, 30
Шыранӑ чухне ӑнсӑртран латин кирилл саспаллисем вырӑнне латин саспаллисене ҫырсан, сайт эсир ҫырнине юсама тӑрӑшӗ.
2015, утă, 30
Шырав сӑмахӗсене сӗннӗ чухне малашне вӑл е ку сӑмаха унччен миҫе шыранине тӗпе хурса кӑтартӗ.
2015, утă, 29
Сăмах шыранӑ чухне малашне сайт сире сăмахсарсенче тĕл пулакан вариантсене сĕнĕ.
2014, пуш, 25
Мобиллă хатĕрсемпе усă куракансем валли сайта лайăхлатрăмăр //Мирон Толи пулăшнипе.
2011, утă, 20
Вырăсла-чăвашла сăмахсарпа пуянланчĕ.
2011, утă, 19
Сăмахсарсен çĕнелнĕ сайчĕ ĕçлеме пуçларĕ.
2011, утă, 16
Сайтăн çĕнĕ версийĕ хатĕрленме пуçларĕ.
Ку сайтра чăваш сăмахсарĕсене пухнă. Эсир кунта тĕрлĕ сăмахсен куçарăвне, тата ытти тĕрлĕ уйрăмлăхĕсене тупма пултаратăр.
Эсир куçаракан укçа хостингшăн тӳлеме, çĕнĕ сăмахсарсем кĕртме, Ашмарин хатĕрленĕ сăмах пуххине сканерлама кайĕ.
RUS: Переведенные вами средства пойдут на оплату хостинга, добавление новых словарей, сканирование словаря Ашмарина.
Куçармалли счётсем:
Yoomoney: 41001106956150
