иккĕллĕ
двояко
иккĕллĕ пайта — двоякая выгода
иккĕллĕ ăнлан — понимать двояко
пайта
2.
выгода, прибыль, доход
барыш уст.
пысăк пайта илсе пурăн — получать большую прибыль
пайта кур — получать прибыль, иметь доход
пайта кӳр — приносить доход, давать прибыль
пайка
м. б. то же, что пайта, польза. Ст. Ганьк. † Шыв хĕрринчи пултăран, шыв сулхăнĕпе сарăхиччен, курса юлăр пайкине.
пайта
(паjда), польза, выгода. Изамб. Т. N. Вĕсем: çĕр сахалтан килмест, пайта сахал, çавăнтан килет, теççĕ. || Барыш, прибыль. Сред. Юм. Ô та пайта кôртăр ĕнтĕ (барыш). N. Ман матка пайтана пин патнеле çитернĕ. N. Хакĕ ӳсе пуçланă, хуçасем каллех пысăк пайта кура пуçланă. N. Халăх тĕттĕмрех пурăнакан çĕрте суту-илӳ тăвакансем шутсăр пысăк пайта илнĕ. N. Вĕсем пурте пĕлекен çынсем тупса, ĕçе вăрманран нумай пайта курса пурăнмалла туччăр.
внедрение
сущ.сред.
1. ĕçе кĕртни, ĕçе яни; внедрение изобретения даёт большой эфффект изобретение ĕçе кĕртни пысăк пайта парать
2. кĕртсе яни, вăрттăн кĕртни; внедрение агента в преступную организацию преступниксен организацине агент кĕртсе яни
выгода
сущ.жен.
пайта, тупăш, услам; продать товар с выгодой тавара тупăшлă сут
выиграть
глаг. сов.
1. (син. победить; ант. проиграть) выляса ил, çĕнтер; выиграть партию в шахматы шахмат вăййинче çĕнтер; выиграть дело в суде судра пуçарнă ĕçе выляса ил
2. выляса ил (лотерейăра, телевăйăра т. ыт.)
3. (син. выгадать; ант. потерять) пайта кур, усă кур, тупăш ил; от снижения цен выиграли все хаксем чакнинчен пурте пайта курчĕç
выигрыш
сущ.муж. (ант. проигрыш)
1. выляв, выляса илни; денежный выигрыш выляв укçи
2. пайта, услам; выигрыш от экономии перекет пайти
выручить
глаг. сов.
1. кого (син. помочь) çăл, хăтар, пулăш; выручить деньгами укçапа пулăш
2. что (син. получить) тупăш ил, пайта кур; хозяйство выручило много денег от продажи мяса хуçалăх аш сутса пысăк тупăш илчĕ
выручка
сущ.жен.
1. (син. помощь) хăтару, çăлăнăç, пулăшу; прийти на выручку пулăшу пар, çăлăнăç кур
2. тупăш, пайта; дневная выручка магазина магазинăн пĕр кунхи тупăшĕ
выход
сущ.муж.
1. (ант. вход) алăк, туху, тухăм; тухни; выход во двор кил карти алăкĕ; стоять у входа алăк патĕнче тăр
2. (син. доход) тупăш, пайта; норма выхода тупăш виçи ♦ выход из затруднительного положения йывăрлăхран тухмалли мел; дать выход гневу çилле кантар; найти выход из положения йывăрлăхран тухма май туп
дивиденд
сущ.муж. (син. прибыль)
тупăш, пайта, услам (акци тытакансем хушшинче валеçекенни); акции приносят большие дивиденды акцисем пысăк тупăш параççĕ
интерес
сущ.муж.
1. кăсăк, кăсăклăх; проявлять интерес кăсăклан; интерес к новому фильму çĕнĕ фильмпа кăсăкланни
2. (син. потребности) пайта, усă; защищать свои интересы харпăр пайтишĕн тăрăш
польза
сущ.жен. (ант. вред)
усă, пайта; приносить пользу усă кӳр; лекарство пошло на пользу эмел усă пачĕ
пользоваться
глаг. несов.
усă кур, пайта кур; пользоваться телефоном телефонпа усă кур ♦ пользоваться успехом ăнăçлă пул; пользоваться всеми правами тулли правăллă пул
процент
сущ.муж.
1. процент (хисепĕн çĕрмĕш пайĕ); сто процентов çĕр процент
2. тупăш, пайта (банка хывнă укçаран параканни)
расчёт
сущ.муж.
1. тӳлев, татăлу; тӳлени, татăлни; произвести расчёт с поставщиками товаров тавар тăратакансемпе татăл
2. (син. намерение) шут, шухăш, кăмăл, сунăм; его расчёты не оправдались вăл шутлани тӳрре тухмарĕ
3. (син. выгода, польза) услам, пайта; нет расчёта заниматься этим делом ку ĕçпе аппаланнин пайти çук
4. (син. увольнение) татăлни, ĕçрен хăтарни (тивĕçлĕ укçа парса); дать расчёт ĕçрен хăтар; получить расчёт ĕçрен татăлса тух
5. расчёт (тупă, миномёт çумĕнчи салтаксен ушкăнĕ) ♦ в расчёте на ... -а (-е) шанса; принять в расчёт шута ил
толк
сущ.муж.
1. (син. польза) усă, пайта, тулăк; Какой с него толк? Мĕн усси пур унран?
2. (син. смысл) йӳн, йĕрке; рассуждать с толком йӳнлĕ шухăшласа калаç ♦ без толку ним усăсăр; сбить с толку ăса минрет; Что толку? Мĕн усси?
экономить
глаг. несов.
1. (син. сберегать) перекетле; экономить деньги укçа перекетле; экономить электроэнергию электроэнерги перекетле
2. (син. выгадывать) перекет ту, тăкака чакар, пайта кур; экономить на топливе топливо тăкакне чакар
экономия
сущ.жен.
перекет, пайта; перекетлени; экономия сырья чĕр тавар перекетлени; соблюдать экономию перекетлĕ пул; получить большую экономию средств укçа-тенкĕ нумай перекетле
расчёт
1. шутласа тупни, шута илни, шутласа кӑларни; 2. ӗҫрен кӑларнӑ чух хӑйне тивӗҫлине тӳлесе татни; 3. пӗр-пӗр япалапа усӑ курасшӑн ăна малтанах тӗллесе хуни; 4. усӑ, пайта; мне нет расчёта ехать туда мана унта кайма усӑллӑ мар; мы с ним в расчёте эпир унпа татӑлнӑ; принимать в расчёт шута ил.
польза
усӑ, сип, пайта; это тебе не в пользу кунтан сана усӑ пулас ҫук, ку саншăн усӑллӑ мар.
прибыль
ж. тупӑш, пайта, услам.
торгаш
разг. усламçă, вак-тĕвек таварпа сута тусах нумай пайта илекен.
барыш
услам, тупăш, пайта.
выгадать
сов. что пайта кур (е туп), усса кӳр, перекетле; выгадать время вăхăт перекетле.
выгода
ж. 1. (прибыль) тупăш, услам; продавать с выгодой тупăшлă сут; 2. (польза) пайта, усă; извлечь выгоду усă кур; взаимная выгода хире-хирĕç усă.
корыстный
прил. 1. (основанный на корысти) хăйне усăшăн, пайта илес (е курас); выçă куç, ĕмĕтсĕр; с корыстной целью пайта илес шутпа, хăйне усăшăн; 2. см. корыстолюбивый.
корысть
ж. 1. (выгода, польза) усă, пайта; 2. см. корыстолюбие.
пожива
ж. разг. тупăш, услам, пайта.
польза
ж. усă, ип, пайта, пархатар, çип(лĕх); с пользой пайталлă; приносить пользу усă кӳр; приносящий пользу сиплĕхлĕ; лекарство пошло ему на пользу эмел ăна сиплĕхлĕ пулчĕ; без пользы ахаль, усăсăр; нет пользы усси çук; от него не будет пользы унран пархатар пулаç çук; говорить в чью-либо пользу майлă çаптар.
прибыль
ж. 1. тупăш, услам, пайта; средняя прибыль вăтам услам; чистая прибыль таса тупăш; получить прибыль пайта кур, услам ту; с прибылью пайталлă, тупăшлă; без прибыли тупăшсăр; 2. (размножение, увеличение) ӳсни, хушăнни; прибыль населения халăх йышĕ ӳсни; день пошёл на прибыль кун хушăнма пуçларĕ.
расчёт
ж. 1. по гл. рассчитать; ошибка в расчёте шутланă чух пулнă йăнăш; правильный расчёт тĕрĕс шутлани; 2. (уплата) расчёт, тӳлени, тӳлесе татни; произвести расчёт тӳлесе тат; 3. (увольнение) ĕçрен тухни, ĕçрен кăларни, расчёт; получить расчёт расчёт ил, ĕçрен тух; дать расчёт расчёт пар, ĕçрен кăлар; 4. перен. (расправа) тавăру тавăрни; 5. (намерение, предположение) шут, шутлани; мои расчёты не оправдались эпĕ шутлани пурнăçа кĕмерĕ; 6. разг. (польза, выгода) усă, пайта; мне нет расчёта ехать туда мана унта кайни усă кӳмест; 7. (бережливость) тирпейлĕх, тирпейлĕ тытни; жить с расчётом тирпейлĕ пурăн; 8. воен. расчёт; орудийный расчёт тупă расчёчĕ; ◇ в расчёте с кем-л. татăлнă, тӳлесе татнă; из расчёта шута илсе, шутĕнчен.
смысл
м. 1. (значение) пĕлтерĕш; смысл слова сăмах пĕлтерĕшĕ; по смыслу пĕлтерĕшне кура; 2. (цель, назначение) тĕллев, тупсăм; смысл жизни пурнăç тĕллевĕ; 3. (польза, толк) усă, пайта; нет смысла ждать больше тек кĕтнин усси çук; ◇ здравый смысл йĕркеллĕ ăстăн; в полном смысле слова чăннипе.
толк
м. 1. обычно мн. (разговоры, пересуды) сăмах, сăмах-юмах, калаçу; 2. разг. (смысл, значение) шухăш, йӳн, йĕрке, хисеп; нет никакого толка ним йĕрки те çук; рассуждать с толком тĕрĕс шухăшла; 3. разг. (прок, польза) усă, пайта, тулăк; какой толк в этом? мĕн усси пур?; с толком усăллă, пайталлă; ◇ без толку усăсăр; сбить с толку аташтарса яр; знать (или понимать) толк в чём-л. ăнкар; сбиться с толку аташса кай, йĕркерен тух.
вымогательство
хистев, пусахлу; пайта ыйтни, пусахлани, хистени; вымогательство денег пусахласа укçа ыйтни
доход
тупăш, пайта; чистый доход таса тупăш; национальный доход наци тупăшĕ; государственные доходы патшалăх тупăшĕсем; нетрудовые доходы ĕçлемесĕр илнĕ тупăш
Хаяккăн вырт
Хаяккăн вырт лежать на боку [на печи]; син.: кăмака çинче пĕççе тăратса вырт.
Вĕсем хăяккăн выртсах хăйма çиесшĕн пулнă. В. Алентей. Выртать хăяккăн Хăяхван, Ан кĕт Хаяхвантан пайта. С. Шавли.
коррупцилен
ç.с. Коррупципе çыхлан, коррупцие явăç (пайта-сĕтевшĕн чыслăха çухат). Демократин Анăçри калăпĕсем ... патшалăх çыннисем коррупциленессине, сутăнассине çеç ӳстерсе ячĕç. Х-р, 9.09.1997,3 с. Çакна вăл [С.Доренко тележурналист] Ю.Лужков коррупциленнине кăтартакан тĕслĕх тесе пĕлтерет. Х-р, 8.10.1999, 2 с.
сĕтев
пайта, тупăш. Таварпа тавар улăштарать, çитменнине тата кĕмĕлпе ылттăн сĕтев (пайта, тупăш) илсе хăвăртрах вутлă кимĕсене тултара-тултара киле ăсатса пырать [Хĕрлĕ 1908:4].
Çавăн пекех пăхăр:
Пайсийер Пайсултан Пайсулттан Пайсуп « пайта, » пайтаçă пайталă пайталăх пайталан пайталлă