Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

халтăр

подражание громыханию, грохоту
витре халтăр! туса кусса кайрĕ — ведро с грохотом покатилось

халтăр-халтăр — подражание продолжительному громыханию, грохоту
арман чулĕ халтăр-халтăр туса çаврăнать — с громыханием вращается мельничный жернов

хăлтăр

то же, что халтăр

хăлтăрт-халтăрт

то же, что хăлтăр-халтăр
пичкесем кузовра хăлтăрт-халтăрт тăваççĕ — в кузове громыхают бочки (при езде)

хăлтăр-халтăр

I.

1.
подражание громыханию или грохоту неравномерной силы
машина хăлтăр-халтăр тутарса иртсе кайрĕ — с грохотом проехала машина

хăлтăр-халтăр

2.
подражание кулдыканью индюка

хăлтăр-халтăр

II.
то же, что халтăркка
хăлтăр-халтăр пӳрт — дом-развалюха
хăлтăр-халтăр пукан — расшатанный стул

хӳлтĕр

то же, что халтăр

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

тин-тань

подр. звону в ушах. Эпир çур. çĕршыв 38. Хăлхасенче хăлтăр-халтăр, тин-тань! тесе янраса анчах тăрат.

халтăр

(халды̆р), подр. длительному глухому стуку едущей телеги. || Подр. грому. См. хăлтăр.

хатьăр-хăтĕр

то же, что хатĕр-хĕтĕр. Б. Яныши. Курки: хăлтăр-хăлтăр, хатьăр-хăтĕр хам çомра, повоскăпа хам пурап, терĕ, тет.

хăлтăр

(хы̆лды̆р, хŏлдŏр), подр. звуку грома. Шорк. Хăлтăр-хăлтăрр холлен аслати авăтать.

хăлтăр-тăк

звукоподраж. Сунт. Каçаллапа кăна вара, хăш чухне ăвăс çулçисене алçуптаракан çил тапрансан, хăлтăăр-хăлтăр-тăк, хăлтăр-хăлтăр-тăк, кăштă-ăр, кăштă-ăр тукаласа ларнă армансем.

хăлтăр-халтăр

звукоподраж. Эпир çур. çĕршыв 38. Хăлхасенче хăлтăр-халтăр, тин-тян тесе янраса анчах тăрать. Сред. Юм. Хăлтăр-халтăр! (Стук старых досок). Никит. Çапла ларнă чухне сасартăк тулта темĕскер кĕмсĕртете пуçларĕ. Шăлтăр-шалтăр, хăлтăр-халтăр тесе куçарать. Альш. Хăлтăр-халтăр, более частые движения и звуки, чем хăлт-халт. || Б. Яныши. Курки: хăлтăр-халтăр, хатьăр-хăтĕр хам çомра, повăскăпа хам пурап, терĕ тет. || Кан. Хăлтăр-халтăр ясмăк анисем — сĕвĕнмеççĕ селĕм тыр-пулсем. || То, что пришло в ветхость и уже непрочно. Кан. Парттăсем хăлтăр-халтăр. Сред. Юм. Хоралчĕ хăлтăр-халтăр çиç (старый дом), çапах она хаклă ыйтать.

кăштăр

(кы̆шты̆р), подр. шороху, шуршанью. КС. Çурăк хăма пӳрт çинчен пăрахнă чухне, малтан кăштăр-р-р! туса шуса анатm. Б. Олг. Олăм ăшĕнче (вутă ăшĕнче) кăштăр-кăштăр... Савельев. Тĕмĕ хыçĕнче кăштăр-кăштăр! тутарчĕ. Шорк. Сĕтел çинчен (надо: çине?) тăлла татăкпе-и, хура мочалапа-и кăштăр, кăштăр! шăлать. Ст. Айб. Ир те кăштăр-кăштăр, каç та кăштăр-кăштăр. (Ура салтса сырни). Сунт. 1929, № 9. Хăлтăр-хăлтăртăк! тăвать çил арман йĕки. Кăштă-ăр-кăштă-ăр! çаврăнать арман чулĕ. ПВЧ. Кăштăр-кăштăр кăçатти, кăштах поçĕ поклакрах (носки туповаты). Эпир çур. çĕршыв 53. Кăштăр-кăштăр (потихоньку) малалла этем пурăнăçе чупать. || Все, целиком. Городище. Кăштăрах пуçтартăм. Я собрал всё (устаревшее выражение). КС. Кĕçĕр (в эту ночь) чăх чĕпписем кăштăрах вилсе выртнă (все перемерли).

Вырăсла-чăвашла словарь (2002)

ветхий

прил. (син. дряхлый)
кивĕ, çĕрĕк, кавсăк, çĕрĕшнĕ, мăртăхнă; ветхая избушка хăлтăр-халтăр пӳрт; ветхая шуба кивĕ кĕрĕк ♦ Ветхий Завет Кивĕ Халал (Библин христиан тĕнĕчченхи пайĕ)

Вырӑсла-чӑвашла словарь (1971)

захудалый

прил. разг. (пришедший в упадок) начар, юхăнчăк, çука юлнă; (незначительный) мĕскĕн, йăпăх-япăх, хăлтăр-халтăр; захудалое хозяйство юхăнчăк хуçалăх; захудалый город хăлтăр-халтăр хула.

утлый

прил. 1. (о судне) çурăк-çарăк, çирĕп мар, начар, япăх; утлая лодка япăх кимĕ; 2. (убогий, бедный) хăлтăр-халтăр, чухăн, начар, юрлă; утлый домик хăлтăр-халтăр пӳрт.

халупа

ж. разг. чухăн пӳрт, хăлтăр-халтăр пӳрт.

Чăвашла-вырăсла фразеологи словарĕ

Çул кăтарт

Çул [çул-йĕр] кăтарт указывать / указать дорогу [путь] кому-чему.
Комсомол çул кăтартрĕ мана, Рабфака вĕренме вырнаçтарчĕ. С. Шавли. Вăл ăс пачĕ, çул кăтартрĕ Ырă пурнăç кунçулне. Ленин халăх чĕринче. Коммунистсен партийĕпе Совет правительстви... хресчене хăлтăр-халтăр урапа çинчен хурçă трактор çине лартма çул кăтартса пачĕç. М. Белов. Ленин вĕрентĕвĕ çынсене пурнăç тупсăмне, илемлĕ пуласлăх патне çул-йĕр кăтартса пырать. Коммунизм ялавĕ.

Çавăн пекех пăхăр: