шурал
1.
белеть, становиться белым
сухал пасарса шуралнă — борода стала белой от инея
шурал
2.
белеть, виднеться белым
çерем çинче пир ярăмĕсем шуралса выртаççĕ — на лужайке белеют расстеленные полосы холста
шурал
3.
выцветать, выгорать, линять
шуралса кайнă гимнастерка — выгоревшая гимнастерка
улăхри курăк типсе шуралчĕ — трава на лугу выгорела
шурал
4.
белеть, бледнеть, становиться бледным, белым, мертвенным
вăл сасартăк шуралса кайрĕ — он вдруг весь побелел
шурал
5.
чиститься, очищаться (от кожуры, скорлупы и др.)
апельсин лайăх шуралмасть — кожура апельсина плохо счищается
шурал
6.
отстирываться, отмываться, отчищаться
кĕпе супăньпе çусан тин шуралчĕ — рубашка мылом еле отстиралась
шурал
7.
седеть, становиться седым, белым
тăнлавĕ ир шуралнă — у него виски рано побелели
шурăх
1.
то же, что шурал 2, 3
шурăхнă пит-куç — побледневшее лицо
шурал
8.
созревать (о хлебах)
шурал
шорал, побелеть. Ск. и пред. чув. 10. Тĕтре çӳрет шуралса, çӳлĕ ту тавра явăнса. N. Чавка кăвакарчинсене лайăх çитернине курнă, вăл шуралса кăвакарчинсен йăвине вĕçсе пынă. || Побледнеть. Хош-Çырми. Нар пек хĕрлĕ сăнăм шоралчĕ. Побледнело мое румяное личико. Икково. Пĕре шоралать, тепре хĕрелет. То бледнеет, то краснеет. || Линять, выцветать. Пшкрт. Якейк. Çийăм толли кăвак постав, шоралтăр, кивелтĕр. || Поседеть, состариться. ГФФ. Тантăш ăмма шоралнă? Ним туса та шоралман, порвăç тытса шоралнă. Отчего это поседел мой ровесник? Ни отчего другого он поседел, а поседел от житейских забот. Баран. 136. Ватăлса шуралса кайнă. N. Шурă тутăр çуса çакрăм, çил вĕçтерсе ӳкерчĕ; пирĕн атте хĕрĕ çын сăмахпе шуралчĕ. N. Ватăлса шуралнă çын. СТИК. Ашшĕпе амĕшĕ чист ватăлса шуралса карĕç. || Хош-Çырми. Çорăм пуçĕ килет шоралса. Занимается белая заря. || Созреть (о хлебах). N. Тырă шуралнă. Шуралса иртнĕ.
белеть
глаг. несов.
1. шурал, шур, шуралса пыр, шурса пыр; лицо его всё больше и больше белело унăн сăн-пичĕ ытларах та ытларах шурса пычĕ
2. шуррăн курăн; в мере белеет парус тинĕсре парăс шуррăн курăнать
бледнеть
глаг. несов.
шурал, тĕссĕрлен, шупкал; бледнеть от страха хăранипе шуралса кай
лупиться
1 и 2 л. не употр. несов. сӗвӗн, вистен, шурал.
седеть
несов. поседеть сов. кăвакар, шурал.
сиветь
несов., посиветь сов. кӑвакар, шурал (ҫӳҫ, сухал).
чиститься
, -щусь, -стишься несов., вычиститься и почиститься сов. тасал, шурал; самовар не чистится сăмавар тасалмасть.
белеть
, -ею, несов. 1. шурал, 2. шуррăн курăн.
белеть
несов. 1. шурал, шуралса пыр; 2. (виднеться — о белом) шуррăн курăн; белеет седина в волосах çӳçре шурă пĕрчĕсем палăраççĕ.
бледнеть
несов. 1. шурăх, шурал; шупкалан, çутăл; его лицо бледнеет унăн сăн-пичĕ шуралать; небо бледнеет тӳпе çуталса килет; 2. перен. каярах (е япăхрах, печĕкрех, шупкарах) курăн; их успехи бледнеют перед нашими вĕсен çитĕнĕвĕсем, пирĕннипе танлаштарсан, ним те мар.
забелеть
сов. 1. (показаться — о чём-л. белом) шурал, шуррăн курăн, шуррăн курăнса лар; палатки забелели в темноте чатăрсем тĕттĕмре шуррăн курăнчĕç; 2. (начать белеть) шуралма пуçла (е тытăн, тапрат), шуррăн курăнма пуçла; вершины гор забелели от снега юр ӳкнĕрен ту тăррисем шуррăн курăнма пуçларĕç.
лупиться
несов. разг. 1. (шелушиться) шурал, хупăлан, сĕвĕн, вистен; 2. (обсыпаться, отваливаться) хăпăн; штукатурка лупится штукатурка хăпăнать.
отбелиться
сов. шурал, шуралса çит.
отмыться
сов. çуса тасал (е кай), шурал; краска отмылась сăрă çăвăнса кайнă; руки отмылись алăсем çуса тасалчĕç.
по
⸗ приставка. 1. глагол тунă чух çаксене пĕлтерет: 1) ӳсĕннине, чакнине, хушăннине: побелеть шурал, шуралса кай; подешеветь йӳнел; 2) ĕçе вĕçне çитернине: побрить хырса яр; потушить сӳнтерсе ларт; 3) ĕçе пуçласа янине: побежать чупса кай; понести йăтса кай; 4) ĕçе темиçе хут е чарăна-чарăна, нумайччен тунине: поглядывать пăхкала; почитывать вулакала; 2. паллă ячĕ тунă чух çаксене пĕлтерет: 1) сăмах тĕпĕнче палăракан япала е ĕç хыççăн пулнине: пореформенный реформа хыççăнхи; 2) сăмах тĕпĕ палăртнине кура пулнине: подворный килсеренхи; подоходный тупăш тăрăх илекен; 3) пахалăхĕ ытларах е сахалрах пулнине: поменьше пĕчĕкрех; поновее çĕтсĕрех; 4) мĕн майлă, мĕнешкел, мĕнле пулнине: по-новому çĕнĕлле; по-русски вырăсла; 5) местоименисем умĕнче каланă чухне камăн та пулин шухăшне, кăмăлне: по-моему ман шутпа.
побелеть
сов. шурал, шуралса (е шурса) кай.
поседеть
сов. чалар, чаллан, кăвакар, шурал; голова поседела или волосы поседели çӳç-пуç чаларнă.
седеть
несов. кăвакар, шурал, чалар (çӳç, сухал).
содраться
сов. разг. (о коже) сĕвĕн, вистен, шăйрăл; (о кожуре) шурал, хупăлан.
счиститься
сов. тасал, кай, шурал.
шурă
[ŝuro]
blanka, blanko
шурă акăш — blanka cigno
шурă упа — blanka urso
шурă кĕленче — laktovitro
куç шурри — okulblankaĵo
çăмарта шурри — ovblankaĵo
шурă кăмпа — boleto
шурал — blankiĝi
senŝeliĝi
апельсин лайăх шуралмасть — la oranĝo malbone senŝeliĝas
шурат — blankigi
senŝeligi
çĕр улми шурат — senŝeligi terpomon
Çавăн пекех пăхăр:
шура хурт Шураç Шураç çырми шурай « шурал » шурамăк шурамлăх шуранкă шуранкă-кăвак шуранка