1.
тряпье, ветошь
рвань, отрепья разг.
рваный, ветхий, драный, дырявый, изношенный
в рванье, в лохмотьях, рваным
кĕпе çĕтĕкĕ — лохмотья рубахи
карттус çĕтĕкĕ — изодранная фуражка
çĕтĕк атă — худые сапоги
çĕтĕк кĕнеке — изодранная книга
çĕтĕк кĕпе — рваная рубаха
çĕтĕк михĕ — дырявый мешок
çĕтĕк пух — собирать тряпье, утиль
çĕтĕк пухакан — старьевщик, сборщик утиля
çĕтĕк çӳре — ходить рваным, в отрепьях
Çĕтĕк кĕрĕк йытă сассипе çĕтĕлет. — погов. Ветхая шуба от собачьего лая рвется.
2.
тряпка, лоскут
тряпичный, лоскутный
йĕпе çĕтĕк — мокрая тряпка
çĕтĕк татăкĕ — лоскут
çĕтĕкрен тĕртнĕ утиял — тряпичное одеяло
Çипсĕр çĕтĕк çитти те çĕлеймĕн. — погов. Без ниток и лоскутного покрывала не сошьешь.
3.
оборванец, оборвыш
голодранец прост.
оборванный
Çĕтĕк майра çынна йĕртет. (Сухан). — загадка Оборванная барыня заставляет плакать людей. (Лук).
4. разг.
плохой, дрянной, никудышный прост.
çĕтĕк лаша — плохонькая лошадь, кляча
çĕтĕк пӳрт — обветшалая изба, избенка
çĕтĕк сатан — развалившийся плетень
5. перен.
вздорный, капризный
вăл ытла çĕтĕк çын — он слишком вздорный человек
изношенный, изорванный; çĕтĕк кĕрĕк – изношенная шуба.
193 стр.
(с’э̆дэ̆к’), рваный, драный, оборванный. Йӳç. такăнт. 25. Сана аçу качча тăлăппа панă-и? Çĕтĕк кут! Ах шуйттан кĕвенти, çара-çерçи! Собр. † Çĕтĕк кутлă тимĕрçсем (кузнецы в рваных штанах) сиксе тимĕр çапаççĕ. Алик. † Çĕтĕк кĕрĕк тимĕрçĕ сиксе çапать тимĕрне. Юрк. Арăм, эсĕ каллех мана çĕтĕк кĕпе тăхăнтартăн! Сюгал-Яуши. Хамăн сăхман çук, сĕтĕк алшăли тăхăнса ачасемпе ăрам витĕр тухса каятпăр. || Оборванный, оборванец. N. Çĕтĕк майра макăрĕ. (Сохан). Зап. ВХО. Çĕтĕк майра çынна йĕртĕ. (Сухан). N. Пĕр хулана çитнĕ те, пĕр çĕтĕк маряран ыйтнă: чăнах-и çакăнта патша хĕрĕн куçĕ суккăр? (тенĕ). || Развалившийся, обветшалый. Курм. † Ĕçрĕмĕр те çирăмăр, тата пире мĕн кирлĕ? Килĕм толли ачам пор, çĕтĕк сала килĕм пор, чӳречерен чӳречея пăхаççĕ поль: апи килмерĕ, тесе, куç пак кĕтсе тăраççĕ поль; карта толли выльăхăм пор: хуçам килмерĕ, теççĕ поль. Пис. Çапах та эпĕ хăракаласа çĕтĕк çатан урлă кĕтĕм. В. Олг. Çĕтĕк пӳрт (плохая). || Худой, дрянной. Тогаево. Вăл каллах пĕр çĕтĕк кĕсре илсе килнĕ, тет. || Тряпье, рвань. ЧС. Хăйсем чĕреспе шыв, çĕтĕк тытса тăраççĕ, çĕтĕкĕсемпе шыв сирпĕтсе тăраççĕ (во время пожара). Эпир çур. çĕршыв. 23. Пирĕн вулăс тырă, çăмарта, çĕтĕк, хăяр, паранкă, панулми, çырла, аш-çу сутать. N. † Анне: çĕтек сотас, тет, сонтĕк илсе парас, тет. Юрк. Мĕшĕн çак çĕтĕксене пĕрте салатмастăн-шн? Орау. Çĕтĕк юсаччен çĕнĕрен ту, тиççĕ ваттисем. || Харкотина. Пшкрт. Çетĕк тохат (тоҕат). См. çĕрĕк. || Капризник. Орау. Ан йĕкĕлте (не дразни) ăна, çĕтĕк.
ертык
«тряпье», «ветошь»; «рваный», « прохудившийся»; азерб. йыртыг, тур., тат. йыртык, узб. йиртик, уйг. житик, кирг., казах., к. калп. жыртык «рваный»,, «разорванный» (в кирг. и «прореха», «дыра»); в чув. р выпало. От глагола çĕт (см.).
Çавăн пекех пăхăр:
çĕршер çĕршерĕн çĕршыв çĕт « çĕтĕк » çĕтĕк-çатăк çĕтĕк-çурăк çĕтĕк-çӳрме çĕтĕк-кирĕк çĕтĕл