Шырав: çемçет

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
размягчать, смягчать, делать мягким
рыхлить, разрыхлять
сăтăрса çемçет — размять
çăрса çемçет — размесить
йăран хусăкласа çемçет — вскопать грядку
улăма пăспа çемçет — запарить солому (для скота)
ӳт-тире çемçетекен крем — смягчающий кожу крем
çемçетсе яр — размягчить

2.
расслаблять, ослаблять, делать вялым, лишать сил, стойкости
чир çан-çурăма çемçетет — болезнь ослабляет организм

3.
разминать, снимать скованность
урасене çемçет — разминать ноги

4.
удобрять, утучнять
имçам сапса çемçет — вносить удобрения (в почву)
тислĕкпе çемçет — унавоживать (землю)
тăпрана çемçет — 1) взрыхлить почву 2) удобрить, внести в почву удобрения

5. перен.
смягчать, ослаблять
вăрмансем климата çемçетеççĕ — леса смягчают климат

6.
смягчать, лишать извести (воду)
кĕл шыва çемçетет — зола смягчает воду

7. мед.
слабить
çемçетекен эмел — слабительное

8. перен.
смягчать, делать мягче, ласковее
хаяр кăмăла çемçет — смягчить гнев
сасса çемçет — смягчить голос

9. лингв.
смягчать
сасăсене çемçет — смягчать звуки

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с’э_лз’эт’), смягчить. Орау. Пыр шăтăкне çемçетет çак сĕт... кăккăра çемçетет. Изамб. Т. Час-часах кĕрӳ халатне юри хывма ирĕк памасть, вара кĕрĕве тумлантаракан арăм чуп тăвать. Ул вара аллисене çемçетет. || В перен. смысле Кан. Хăйсен варлисемпе кăмăлĕсене çемçетсе ларчĕç. Альш. † Ырă тантăшçăм (çавă), хытă сăмах ан кала: кăмăлăмсе çемçетеймĕп. (Хĕр йĕрри). || Удобрять (землю). N. Эпир çĕре çемçетмешкĕн тислĕк (тирĕс) анчах мар, урăх япаласем те тăкатпăр. Кан. Тата, çарансене сӳресе, ун çине çемçетекен япаласем тăкмалла. || Ослаблять, опьянять. Орау. Тапак туртсан, пĕтĕмпех çемçетсе ярать, хуть те çавăнтах кукленсе ан. ||Избить. N. Ăна вăрăсем пиллĕкĕн тапăннă, тит те, пиллĕкĕшне те хăй пĕчченех çемçетсе хăварнă, тит (он им всем пятерым наклеил).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

йомшартырга

Çавăн пекех пăхăр:

çемçелен çемçелет çемçелле çемçен « çемçет » çемçеттер çемçетӳ çемçешке çемçешкелен çемçуркка