Шырав: çерçи

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

воробей

воробьиный
хир çерçийĕ — полевой воробей
ял çерçийĕ — домовый воробей
çерçи йăви — воробьиное гнездо
çерçи ушкăнĕ — стайка воробьев
çерçи чĕппи — воробушек, воробышек
çерçисем чĕвĕлтетеççĕ — воробьи чирикают
çерçи пуçĕ пек юр çăвать — снег падает крупными хлопьями (букв. как воробьиные головы)
Ватă çерçие хывăхпа улталаймăн. — посл. Старого воробья на мякине не проведешь.
Пĕр вакка хĕрĕх çерçи тăкăнать. (Салма). — загадка В одну прорубь нырнули сорок воробьев. (Клецки).

◊
çара çерçи — 1) летучая мышь 2) голодранец, босяк
çерçи кĕпçи — тмин
çерçи тăмани — сыч
çерçи тырри — бот. 1) тимофеевка луговая 2) костер безостый
çерçи хурчки — кобчик (птица)

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с’эрз’и), воробей. ТММ. Çерçисем ушкăнĕ-ушкăнĕпе вĕçсессĕн, ыраш акма вăхăт çитнĕ, теççĕ. Альш. Çерçи, ампар айĕнчи, хăйне ăрасна, хирти — хăйне ăрасна. Хирти — „вир çапаканни“. Варманта-мĕнте пурăнать. Хĕвел-çавăрнăшне те пит çиет. Бюрг. Сенĕк тăррине вут хутăм, çерçипелен пăтă пĕçертĕм; атя, пăяхам, пăтă çиме... Никит. Ыран пирĕн шывпа вылляс пулать, е киремете çерçи чӳклес пулать, вара çăмăр, çăвать (сказал старик). N. Çерçисем чĕвĕлтетсен, йĕпе пулать, теççĕ. СПВВ. ЛП. Çерçи — салакайăк. N. Çерçи пуç пек юр çăват, т. е. хлопьями (салакайăк пуç пек). Орау. Çерçи йĕрри пек тăва пуçларĕ ачи (начал писать). Хурамал. Çерçи пуçĕ пек юр çăвать (крупный снег, у КС. салакайăк пуç пек). Сред. Юм. Ялта çерçи выçă вилмест, тесе, ялта çын выç вилмест тесе калассине калаççĕ. Ib. Юр çерçи пуç пек çăвать (лапка юр çусан калаççĕ). Юрк. Çерçи пуçĕ пек юр çусан. || Летучая мышь. Ядр. р. || Дощечка (м б. диск), которую бросают во время игры вверх. Орау. Çерçие (дошечка) çӳлелле ярсан, вĕлтĕртетсе каять. Абыз. Ачасем çулла çӳхе хăмая çӳлелле ярса (вĕçтерсе) вылляççĕ, çав çӳхе хăмая çерçи теççĕ. См. вĕлтĕртет, вĕçтĕрмечĕ. || Реnis (у маленьких). Тюрл.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

чыпчык

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«воробей»; çара çерçи «летучая мышь» (çара «голый»); МК сече, сеже, АФТ, азерб. сăрчӓ, туркм., тур. серче «воробей».

Чĕрчун ячĕсен чăваш-вырăс-латин словарĕ

(сала кайăк) воробей — passer [хăмăр тĕслĕ пĕчĕк вĕçен кайăк]; кил-çурт çерçийĕ домовой воробей — passer domesticus; пушхир çерçийĕ пустынный воробей — passer simplex; уй çерçийĕ полевой воробей — passer montanus; чул çерçийĕ каменный воробей — petronia petronia

Çавăн пекех пăхăр:

çепĕçлет çепелĕ çепле Çепрук « çерçи » çерçи çеçки çерçи атми çерçи йăтти çерçи кăпçи çерçи кăшкарĕ