Шырав: итле

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
слушать
прослушивать
радио итле — слушать радио
чĕре тапнине итле — прослушать сердце
мусăк итлес килет — хочется послушать музыку
сан сăмахна итлес килми пулчĕ — мне надоело слушать тебя
эпир калаçнине вăл итлесе тăнă — он подслушал наш разговор

2.
слушаться, повиноваться
аслисене итле — слушаться старших
вăл ман сăмаха итлемест — он не слушается меня

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

син.: илт
слушать, повиноваться
итлеттер — заставлять слушать, смирить

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(и_тл'э, Пшкрт. є_тлä), слушать. См. илт. Рег. 233. Итлесех çитеримарăм. Я не дослушал Бюрганский. Халь говет тунă чухне каланă сăмахусене итлесе тăранма çукчĕ! Л. Кошки. Итлесе тăракан ан пултăр! Как бы кто не подслушал! Якей. Сан сăмахна вăлсен итлес килми полчĕ полĕ, кĕт чарăн-ха! (им надоело тебя слушать, перестань хоть на минуту). Якей. Сана ман паян итлес килми полч (п̚ол’ч’. Надоело мне сегодня тебя слушать. Орау. Итлетпĕр, итлетпĕр, каласа пар! Слушаем, слушаем, говори! Рег. 694. Вăл итлеми çын. Он неслух. Кратк. расск. 28. Иов çак усал хыпарсене пурне те итлесе пĕтерсессĕн... || Орау. Тухтăр кăккăра итлерĕ (прослушал) те: ним чир те çук, терĕ. Янтик. Тухтăр ман кăкăра итлесе пăхрĕ. || Повиноваться. Туруново (Чебаевск. вол. Ядр. у.). Эпĕ вăтăр çул стăршшинара пурнатăп, никам та мана итлемесĕр тăман, эсĕ мĕлле итлеместĕн? тенĕ. || Метафора о самоваре, который долго не кипит. Ст. Чек. Сăмавара кăмăрăк (sic!) ятăм-ятăм, темĕн итлемес, халĕ те вĕресе тухмарĕ. || Также о ногах, отказывающихся повиноваться. N. Урисем итлеми пулсан, аран килелле саланса пĕтрĕç (гости).

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[itle]
aŭskulti (aŭskultu), obei (obeu)
кĕвĕ итлетĕп — mi aŭskultas melodion
итлеттер — aŭskultigi, obeigi
атте-аннене итлемелле — necesas obei siajn gepatrojn

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «слушать», «прослушивать» (музыку, радио); 2. «слушаться» (диал. илтеле); узб. эшит, к. калп., ног. эситтынла, тында, динлетăнла.

Çавăн пекех пăхăр:

Ителмес итем итем çари итем хапхи « итле » итлев итлевçĕ итлеттер итог итого