1.
занимать (какое-л. место, пространство)
пӳлĕмĕн çуррине кравать йышăнать — половину комнаты занимает кровать
2.
занимать собой, помещаться, располагаться
ку çурта аптека йышăнать — в этом доме помещается аптека
3.
занимать, закреплять
вырăн йышăн — занять место
черет йышăн — занять очередь
кураксем йăва йышăнаççĕ — грачи занимают гнезда
4.
занимать (какую-л. должность)
агроном вырăнне йышăн — занимать должность агронома
5.
занимать, овладевать, захватывать, оккупировать
çарсем хулана йышăннă — войска заняли город
тăшман йышăннă çĕрсем — оккупированная врагом территория
6.
принимать, устанавливать, узаконивать
закон йышăн — принять закон
постановлени йышăн — принять постановление
7.
договариваться, соглашаться (взаимно)
çĕршывсем йышăннă тăрăх — по договоренности между государствами
8.
принимать, производить прием
экзамен йышăн — принимать экзамен
тухтăр чирлисене йышăнать — доктор принимает больных
9.
принимать куда-л.
включать (в состав чего-л.)
шкула йышăн — принять в школу
партие йышăн — принять в партию
10.
принимать, брать
парне йышăн — принять подарок
11.
перенимать, заимствовать
ют чĕлхерен йышăннă сăмахсем — заимствованные, иноязычные слова
12.
признавать, сознавать
айăпа йышăн — признавать свою вину
◊
мера йышăн — принимать меры
обязательство йышăн — принять (на себя) обязательство
присваивать
усвоить
признать (за свое)
йышăн, туртса илсе йышăн — завладеть
йышăнман вырăн, пушă вырăн — вакантное место
(jыжы̆н, занимать (место). Шорк. Пирĕн ачана вĕренме ярас та мар пулĕ, ахалех вырăн йышăнса ларать (занимает место), нимĕн те вĕренмес. IЬ. Ку йывăçа касас, мĕн вăл ахалех вырăн йышăнса лартăр, ӳсесси çук. Ягутли. Хăйсен йăвисене йышăнаççĕ (птицы, прилетающие с юга). N. Тата хăшĕ-хăшĕ: вăл хăй ĕмĕрне пит аван ирттерчĕ, нумай ырă курса пурăнчĕ, çын ĕмĕрне те йышăнчĕ, тесе, калаçкаласа пыраççĕ. (Говорят о покойнице идущие за гробом). || Избрать. Изамб. Т. Усем малтан пĕрер ят йышăнаççĕ. Сначала каждый из них избирает для себя какое-нибудь имя, название (в игре). || Принимать, присвоить, признать за свое. Сборн. по мед. Е хăвăртрах пĕтĕм алла кастарса пăрахас пулать, е хăтăлма çук вилĕме йышăнас пулать. Ч.С. Юман патне çитсен, малтан: выльăхсене уй чӳк юманĕ йышăнать-и? тесе, курăк çине ярса пăхаççĕ. Выльăхсем курăк çисен: чӳк юманĕ йышăнать, теççĕ; çимесессĕн: выльăхсене курăкне çиме хушмасть, çавăнпа йышăнмасть пулĕ, теççĕ. (Уй чӳк туни). Т. IV. Кĕшерни каç çурт алăкĕсене, чӳречисене пурпа хĕрес туса çӳремесессĕн, усал йышăнат, теççĕ. Шурăм-п. № 26. Кашни çыннăн пĕлĕт çинче çăлтăрĕ пур, теççĕ; хаçат та, тухма пуçласан, пĕлĕт çинче çăлтăр йышăнать-çке вăл. Ст. Шаймурз. Шапка невидимкăпа, сапог самохода йышăнатпăр, самолетни ковера йышăнакан çук. || Принять во внимание. N. Пирĕн ĕç темĕн чул кирлĕ пулсан та, йышăнмасăрах хăварать (не рассматривает наших нужд).
[jiĵn]
okupi (okupu), akcepti (akceptu), dekreti (dekretu)
вăл ăмăртура пĕрремĕш вырăн йышăнчĕ — li (ŝi) okupis la unuan lokon en la konkuto
саккун йышăн — fari leĝon
ют чĕлхерен йышăннă сăмахсем — la vortoj pruntitaj el aliaj lingvoj
Çавăн пекех пăхăр:
йыхравла йыш йыш-кӳп Йыш(ш)ыв « йышăн » йышăнтар йышăну йышĕ йышĕ-йышĕпе Йышкотти