Шырав: кĕвĕ

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
мотив, мелодия, напев
вăйă кĕвви — хороводная
нимĕç кĕвви — немецкая мелодия
ташă кĕвви — плясовая
хурланчăк кĕвĕ — грустный мотив
кĕвĕ ĕнĕрле — напевать, мурлыкать какую-л. мелодию

2. перен.
согласие, лад, гармония
кĕвве кĕр — попасть в лад чему-л.

кĕвве пăс —
1) фальшивить, искажать мелодию
2) дисгармонировать с чем-л.

3. перен.
ритм
пурнăç пĕр кĕвĕ пырать — жизнь идет в одном ритме

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

мелодия, напев
йурă кĕвви калать — напевает мелодию

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(_кэ̆_вэ̆), мотив, мелодия, напев. Цив. Кĕвĕ — плясовая мелодия (исполн. на инстр.). Янтик. Эс пĕлетни тутар кĕввине? Знаешь ли ты татарский мотив песни? N. † Ик юмрăна кас та, купăс ту, каласа пар тăван, ай, кĕвве! СПВВ. ЕЕ. Шăпăр, кĕсле, сăрнай, купăс кĕвви, теççĕ: пĕр юрра темиçе тĕрлĕ калани. Юрк. Юрлакан юррисем те чăвашлах, анчах кĕввисем пăртакçĕ вырăссенĕнĕ пек. Те ĕлĕк чăвашсем те çапла юрланă? Ib. Кĕвĕ сăввисем, хороводные песни. Выла. Ĕçсе çисен вара ĕсĕрлеççĕ те, кĕслесемпе тăмăрасемпе кĕвĕ каласа ташлаççĕ. ППТ. Унта вăсем вара, пăтă пиçеччен, çерем çинче вăй-кĕвви каласа выляççĕ. ЧП. Кĕвĕ пуçласа каласси начар хĕртен пулмасть вăл. К.-Кушки. Хĕрипраçсем кĕвĕ каланă, юрланă (во время «халăх вăкăр чӳкĕ»). Мошков. Купăс кĕвви («плясовая мелодия, исполн. на скрипке»). Кĕвĕсем. Уяв кĕвви. Янтик. Вăйă кĕввисем. || Согласованность. Сред. Юм. Кĕвве кĕре пĕлмес. («Говорят, напр., если кто-нибудь не может парно молотить»). || Лад, положение, состояние. N. Пирĕн патра пĕр кĕвĕ тăрат. у нас положение не изменилось. (Письмо).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

көй

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[keve]
melodio, muziko
илемлĕ кĕвĕ — bela melodio
ташă кĕвви — danca muziko
кĕвĕ хайлавĕ — muzikaĵo
эпир юратнă юрă-кĕвĕ — niaj ŝatataj kantoj

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«мелодия», «напев», «мотив»; МК, алт. В, хак. кӧг, башк., тат. кӧй, уйг., казах. кӳй, кирг. кӳӳ (диал. кӳв), узб. куй, туркм. хен то же. Рамстедт предполагает заимствование этого слова из китайского hao < ст. кит. ғaв.

Чĕрчун ячĕсен чăваш-вырăс-латин словарĕ

моль — tinea [кăшлакан лĕпĕш хурчĕ]; кĕрĕк кĕви шубная моль — tinea pellionella; сĕтел-пукан кĕви мебельная моль — tuneola furciferella; тум-тир кĕви платяная моль — tineola biselliella; тырă кĕви зерновая моль — nemapogon granellus

Çавăн пекех пăхăр:

кĕагĕç кĕв кĕвçĕк кĕвçек « кĕвĕ » кĕвĕ калани кĕвĕ-çемĕ кĕвĕç кĕвĕçĕ кĕвĕçлĕ