Шырав: кĕске

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
короткий
куцый разг.
коротко-

коротко
кĕске дистанци — спорт. короткая дистанция
кĕске йĕм — штанишки
кĕске пиншак — куцый пиджачок
кĕске çул — короткий путь
кĕске мăйлă — короткошеий
кĕске метражлă фильм — короткометражный фильм
кĕске хумлă — радио коротковолновый
кĕске кастар — коротко стричься
сана ку шăлавар кĕске — эти брюки тебе коротки
Кĕскерен вăрăм пулас çук. — погов. Короткому не быть длинными. (соотв. Чего нет, того не приставить).

2.
короткий, краткий
непродолжительный
кратко-

коротко, кратко
непродолжительно
кĕске тĕлпулу — краткая встреча
кĕске вăхăтлăх отпуск — непродолжительный отпуск
кĕске сроклăх ссуда — краткосрочная ссуда
Кĕске çĕрĕн ыйхи тутлă. — погов. В короткую ночь спится сладко.

3. перен.
строго
кĕске тыткала — держать в строгости

◊
алли кĕске — руки коротки
турти кĕске — у него крутой характер (букв. оглобли коротки)
кĕске ăс — девичья память
кĕске сава — рубанок

◊◊
ср.: болг. къс — короткий

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

I.
короткий
кĕскел — укоротиться
кĕскет — укоротить

II. ...:
куç-кĕски – зеркало

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(к'ӧ̆_ск'э, _кэ̆_скэ), короткий. N. Ури кĕске. У него коротки ноги. ЧП. Хусахсем кĕпер, ай, хываççĕ, хăмисем кĕскене килеççĕ (коротки). Тим. † Ай йыснаçăм, йыснаçăм! ăсу кĕске тиеççĕ, çын сăмахĕ кĕске пулинччĕ! Разг. С. Мих. 39. Кĕскерен вăрăм полас çок! Чего нет, того не наставишь! М. Тув. † Лаша лайăх, — çул кĕске, ача лайăх — çĕр кĕске. Янтик. Унăн ăсĕ кĕскерех. СТИК. Кĕске туналă çын (говорят про низкорослого человека, указывая на его короткие ноги). Н. Кунаш. || Кĕске кутлă тимĕрçĕ сиксе тимĕр çапать, тет. (Пуртă). Тайба-Т. † Вăрăмах та утă, кĕске çаран — çулассинчен ытла пухасси. М. Тув. † Кĕске çаран утине çулас терĕм виçĕ çул. || Якейк. † Çол кĕскешĕн килмерĕмĕр, хĕр кĕскешĕн (из-за недостатка невест) килтĕмĕр. || Альш. Унта хăва ӳсет, вĕтĕ кĕске вăрман пур. || Сред. Юм. Кĕске лав, мирские подводы (если ехать недалеко), Шорк. Кĕске лава каяс (или: кĕске çола каяс), идти помочиться (pisser). || N. Çавăнпа ĕнтĕ яппунсем, генералĕ-салтакĕ, эпир кĕске вĕреннĕ çынсем пулнăран, пире пысăк хурлăха хăварчĕç. || СПВВ. Кĕске тыткалаççĕ. Держат строго («вроде ежовых рукавиц»). || С афф. З л. — револьвер Сунт. Санăн леш, кĕски, пур вĕт. Ведь у тебя имеется револьвер.

то же. что кĕскĕ. N. Кĕске-кĕпе умне кăкăр тĕлне тытаканни.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

кыска

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[keske]
mallonga
кĕске вĕрен — mallonga ŝnuro
кĕскен каласан — mallonge dirante, kurte

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«короткий», «куцый»; кĕскет «укорачивать»; МК, АФТ, полов., кумык, кисға, Замахш., алт., тув., кирг., казах., к. калп., тат., башк. киска, уйг., узб. киска, хак. хысха, азерб. гыса, туркм. гысга, тур. кысакискарт, чаг., казах., тат. кыскарт, кумык, кысгарт, карач. кысхарт, тув. кыскалат «укорачивать». Происходит от глагола кис, хысхĕс. ср. ст. слав., болг. къс, къса, укр. кусий, куцый «короткий».

Çавăн пекех пăхăр:

кĕсепе Кĕсерпуç кĕсие кĕскĕ « кĕске » кĕске йăмах кĕске йĕмпĕççисем кĕске пăшал кĕске пушă кĕске сăрка