Шырав: кахал

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
лень, леность
кахала пер — лодырничать
кахал пусрĕ — лень одолела
Ĕç тăрантарать, кахал пăсать. — посл. Труд кормит, а лень портит.

2.
лентяй, лодырь

ленивый
с ленцой разг.
кахалтан кахал — лодырь из лодырей
ял кахалĕ — бран. первый лодырь в деревне
Кахала куллен уяв. — посл. У лентяя что ни день, то праздник.
◊ кахал апачĕ — полдник

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

ленивый
кахалан — лениться
кахаланса çӳрет — ленится

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(каhал), ленивый; лентяй; лень. Макка 181. Кахал каларăшпе, 77 тинĕс уттинче пăхăр вăрман, кахал каларăшпе, сасан-пулă каларăшпе (по веленью сазана). Ст. Чек., СПВВ. ЛП. Кахал = наян. СПВВ. ЕХ. Кахал — ӳркенекен çын. СПВВ. НН. Кахал — наян çын. СПВВ. КС. Кахал — ĕç хушсан, ĕç итлемен, наян çын. Ib. Ĕлĕк кахалпа юлхав улма йăвăç айне кĕрсе выртнă, тет те, çӳлтен улма татăлса ӳкнĕ, тет. Юлхавĕ: ма çăвара ӳкмерĕ-ши? терĕ, тет. Кахалĕ: ăна та калама ӳркенмест, терĕ, тет. Регули 4. Вăл кахал ĕçлеме. Он работать ленив. КС. Кахал çыннăн пурăнăçĕ çитмест. || Леность. Яргейк. Хам кахала хам калап. Гаворю о своей лени. Хир-б. Хайĕн кахалĕ те пурччĕ, курнать — вăрмана ĕçлеме кайнине курман.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

ялкау

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[kahal]
pigro, pigra, pigrulo
кахалтан кахал — la plej granda pigrulo
ан кахаллан! — ne pigru!
кахала пер — pigri

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«ленивый», «лентяй», «лодырь», «лежебока»; Замахш. каhал «ленивый», полов, кағал «неповоротливый», «медлительный»; «медленно». Заимствовано из перс. кяхиль «слабый», «ленивый», «неповоротливый», «медлительный», «мешкотный».

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

юлхав; наян. Васказа ан-ду, каѓал (юлгав) ан-бол [Чуваш 1870:12]; Аса илтĕм Элĕк халăхне: ку ял халăхĕ ĕлĕкех латлах марччĕ: кахал (наян)-ччĕ, эрех ĕçсе çапкаланса çӳрекен нумайччĕ <…> [Комиссаров 1918:12].

Çавăн пекех пăхăр:

Кахăрлă çырми Кахăрлă-Шăхалĕ кахак кахакла « кахал » кахал апачĕ кахал-наян кахаллăн кахаллăх кахаллан