Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
скука
грусть, тоска

скучный
грустный, тоскливый

скучно
грустно, тоскливо
кичем ĕç — скучная работа
кичем калаçу — неинтересный разговор
кичем кĕвĕ — грустный мотив
кичем пурнăç — тусклая будничная жизнь
кичем пусрĕ — тоска одолела

2.
угрюмый, мрачный, неприветливый

угрюмо, мрачно, неприветливо
кичем вăрман — угрюмый лес
кичем сăн-пит — мрачное выражение лица
кичем шухăшсем — мрачные мысли

◊
аша кичем çапнă — мясо протухло

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

скука
конфузно
неловко

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(к’иџ̌э_м, _киζ’э_м в Пшкрт. _киџӓ_м), скучно; неприятно, горько. конфузно, жутко, дико, странно. N. Уйăрăлса каясси ăна пит кичем пулнă. Расставаться ему было горько. Юрк. Кăмăлăма тепле кичем, хама хам нимĕн тума пĕлместĕп. Стюх. Кичем — неприятный. Ib. Кичем пăхать. Смотрит антипатично, неприветливо. Хурамал. Кичем туйăнчĕ — лайăх пулмерĕ. Баран. 6. Кичем вăхăт çитсе пырать; ноябĕр уйăхĕ çитсе килет. N. † Çак пӳртре мĕн кичем? (Кĕл кичем). Пшкрт. Эп вăлсам пӧртне кĕместĕп, вăлсамăн пӧрчĕ (_чэ̆) кичем (в ней мертво, неприятно). Ib. Кичем çын, мрачный, недобрый человек, неприятный по виду. Юрк. Тепле пăхса тăма та куçа кичем туйăнат. Букв. 1886. Эпĕ нимĕн чĕнейместĕп, кичем (= горько?) пек пулчĕ, йĕтĕм-ятăм. Альш. Килте ырă пулманни кичем пек туйăнат, чуна хуçат (болит душа). Тюрл. † Ай хай, маллахай, сӳсмен пăяв суллахай! Матка çукки кичем пек, матка пурри самаях. Сред. Юм. Ват çын пĕчик ача пик сăмахлани кичем пик туйнать. N. Унăн сăмахĕнчен кичеме ӳкесси çук (не будут недоверчивы) Ск. и пред. 107. Ылттăн хĕвел тӳперен сăрт хыçнĕ анса ларсан, тĕнче хăйне кичемрен тĕтрене карса ярсан... N. Пĕтĕм çын уйра ĕçленĕ чухне ялта пĕччен ларма питĕ кичем («скучно, жутко»). Шел. 138. Упăте пырса çавă хăвăлăн (дуплистой колоды) икĕ пуçне те çаврăнса пăхса: ха, кичем, кичем! Халĕ пĕр кичем, кун пек ик кутлă çын та пулĕ мĕн? тесе, тĕлĕнсе, аллисемпеле икĕ пĕççине шарт! шарт! çупрĕ, тет. Никит. Пĕтĕм тӳресем вăтанса хĕрелсе кайрĕç; вĕсем, кичем пек пулса, пĕр шарламасăр ларчĕç. N. Кичем пек пул, обижаться. Хурамал. Мана кунта пурăнма кичем (скучно, сиротливо, стеснительно). Чуратч.-Ц. Карачăмăн пĕччен выллямасăр тăни кичем пулнă курнат. Янтик. Ытла кичем унта пĕччен ларма (скучно и жутко). Орау. Ай-яй-яй! Арман хуçи кукаçи, арăм çук та, кичем пек. (Говорится так себе, когда нечего больше говорить). КС. Пӳртре пĕччен ларма кичем (скучно). Ib. Пĕччен ларма ним кичем. Ib. Çакă пӳртре ним кичем. Е. Орлова. Кичем — скучно. Н. Уз. Пĕччен пурăнасси пĕр кичем (скучно и пр.). Кан. Кичем ан пултăр, тесен, «Капкăн» илмелле.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

күңелсез, ямансу

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[kiĉem]
enuo, enua, enue, malinteresa, malinterese
пĕччен мана кичем — sola mi enuas
кичем пусрĕ — la enuo min venkis
кунта питĕ кичем — ĉi tie estas tre malinterese
кичем ан пултăр тесе — por ne estu enue

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«скучный»; «рассеянный»; тур. кич «рассеянный» (Радлов II, 1378).

Çавăн пекех пăхăр: