Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1. мест. вопр.-относ.
какой
каков
мĕнле кĕпе тăхăнатăн? — какую ты рубашку наденешь?
ку картинăна мĕнле сăрăпа ӳкернĕ? — какими красками нарисована эта картина?
мĕнлерех вăл ĕçре? — каков он в работе?

2. мест. с воскл. знач.
какой
мĕнле вăйлă вăл! — какой он сильный!

3. мест. с разд. знач.
смотря какой, какой,
неодинаковый, различный
кама мĕнле телей — кому какое счастье
унăн кăмăлĕ хăçан мĕнле — настроение у него когда какое, неодинаковое

4. нареч. вопр.-относ.
как, каким образом
эсир кунта мĕнле çитрĕр? — как вы добрались сюда?
эсĕ мĕнле, эпĕ те çапла — как ты, так и я
хушамату мĕнле-ха сан? — как твоя фамилия?

5. нареч. с воскл. знач.
как
мĕнле улшăннă вал! — как он изменился!
мĕнле лайăх кунта! — как здесь хорошо!

6. нареч. с разд. знач.
смотря как, как, неодинаково, различно
кама мĕнле — кому как
кама мĕнле — килĕшет кому как нравится
пулă лайăх кĕрет-и? — xăçан мĕнле  —  хорошо ли ловится рыба? — когда как

7. в сочет. с глаголами
как только, сразу, тотчас
мĕнле килсе çитсенех — как только прибыли, сразу по прибытии
ача мĕнле амăшне курчĕ çавăнтах кулса ячĕ — как только ребенок увидел мать, он сразу заулыбался

8. частица,
выражает удивление, негодование
как
мĕнле! вăл халĕ те кунта-и? как! — он все еще здесь?

◊
кирек мĕнле —
1) любой, каждый, всякий
ку алăка кирек мĕнле уçă та уçать — эту дверь можно открыть любым ключом
2) как угодно, каким угодно путем

мĕнле те пулсан, мĕнле те пулин —
1) какой-нибудь, какой-либо
санăн мана валли мĕнле те пулсан ручка çук-и? — нет ли у тебя какой-нибудь ручки для меня?
2) как-нибудь, как-либо
мĕнле те пулсан пырăп-ха сирĕн пата — я как-нибудь приду к вам
мĕнле пулсан та — как бы то ни было, в любом случае
мĕнле тăрăшсан та — как (бы) ни старался, при всем старании

мĕнле калас — как сказать (при затруднении точно выразить мысль)
лайăх кантами çулла? — мĕнле калас...  —  хорошо ли вы отдохнули летом? — как сказать...
авă мĕнле иккен! — вон оно как!, вон оно что!
ĕçсем мĕнлерех? — как дела?

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

син.: йепле
как
кирек йепле — какой бы то ни было
мĕн пур халăхпа — со всем народом

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(_мэ̆_нлэ), какой; что за. N. Кĕсем мĕнле япаласем? N. Ку мĕнле япаласам? Регули 937. Эс мĕнле çын конта? Эп тарçă контине пурмис (бурмистр). Янтик. Кăтат-пăртик укçа памăн-ши эс мана? — Мĕн пулĕ-ха (мĕнле пулĕ-ха, если придется дать спустя некоторое время; или: тем тăвас вара, если денег просят тут же. Есть надежда на получение). Альш. Ирхине çьшсем тăраççĕ те:. мĕнле йывăр шăршă тухат, теççĕ. N. Эй тăвансем, кама мĕнлипе чĕнсе илнĕ, çын умĕнче пурте çаплипех юлăр. СТИК. Мĕнлескер çав хапха умне пырса тăчĕ? (Означает всякого смертного; этот вопрос понимается в смысле: торговец ли, собиратель-ли подати, шапулник-ли). Орау. Мĕнле аптăранă вăл (какой болезнью)? || Как, каким образом. Сред. Юм. Нô, мĕнле тăвăпăр вара. Ну так, как же сделаем. Иванова. Хай аннерен ыйтаттăм: мĕнле эпĕ киле таврăннă? Шкултаччĕ-çке эпĕ? теттĕм. Янтик. Мĕнле ку капла! Пит лайăх пек-и мĕн çапла туни? Намăса пĕлес пулать пăртик. СТИК. Мĕнле пырса кĕрес ĕнтĕ унта (стехнение). Ib. Мĕнле пырса кĕрĕ-ши ĕнтĕ хăй унта (если „хайхи“ — раздражение с теми, к которым предполагается он пойдет). Ib. Мĕнле-ха вăл унпа çапăçса кайнă — тĕлĕнмелле! Удивительно, как это он с ним раздрался (человек был смирный, не пьющий). Б. Нигыши. Урисем каланă: мĕнле те пулсан тарса хăтăлас, тесе, чупрăм, тенĕ. || N. Всякий, какой-угодно. Тĕнчере мĕнле халăх та хăйсенчен тăван чĕлхине тĕппипе пĕлмелле. Баран. 59. Мĕнле усал çанталăкра та хуралла кайнă (ходил).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

нинди, ничек, кай

Çавăн пекех пăхăр: