1.
образ, облик, подобие, вид
ял нĕрĕ куçа илĕртет — деревня своим видом привлекает взор
вăл этем нĕрне çухатнă — он потерял человеческий облик
2.
красота, прелесть
ку тутăр сана нĕр кĕртет — этот платок красит тебя, тебе к лицу
нĕртен тух — стать некрасивым
эпир туя каймасан, туйăн нĕрĕ килмест — фольк. если мы не поедем на свадьбу, свадьба потеряет свою прелесть
(н'ӧ̆р, н'э̆р), красота. Курм. † Шăнкăрч килет мăшăрĕпе, ларать йорлать йăви патне, йăви нĕрне вăл кӳрет; эпĕр çанашкал кӳрес çок. Ib. † Эпĕр туя каймасан, туйăн нĕрĕ килмест. Ib. † Эпĕр киле каймасан, пирĕн ял нĕрĕ килес çок. N. Вăрăм çуçпе Москав нĕрне ятăн полĕ. N. Нĕртен тухнă, ставший некрасивым. Никит. Кайăк нĕри шăнкăрчĕ, ял хушшине вăл килет; ларать, юрлать юррине, ялăн нĕрне вăл кӳрет. N. † Атти карти йăвăçлăх, пур-пур тĕслĕ йăвăç пур; юман çук та — нĕрĕ çук. Сёт-к. † Похра номай полсассăн, ыр сĕлĕнех хак чакать; маþа номай полсассăн, ыр ялăнах нĕр каять. Орау. Стариккин пĕтĕмпех нĕрĕ пĕтнĕ; или: стариккине çитнĕ пĕтĕмпех, вилесси анчах (весь износился). Сёт-к. Ку тоттăр сан нĕре ярать, ан çыхах ăна.
(нэ̆р), подр. жужжанью мухи. Хурамал. Хирте шăнасем нĕр-нĕр-нĕр туса çӳреççĕ (= сĕрлесе çӳреççĕ). Сред. Юм. Нĕрр! Сăр нăрăсĕм çĕрле вĕçсе çӳресен, çавăн пик сас илтнет. Пшкрт. Нĕр-нĕр-нĕр йорласа ларат (тихо, ăхине илтмелле анчах). || Подр. звуку, издаваемому гусятами, когда они садятся под крыло матери. СТИК. Амăш тĕкĕ айне ларакан хур чĕписем ларас вăхăт çитсен, нĕрр! тăваççĕ. N. Хур-чĕпписем нĕрр! туса лараççĕ.
Çавăн пекех пăхăр:
нăштлат нăштлаттар нĕкĕр нĕмĕлкка « нĕр » нĕрĕ нĕрĕхлет Нĕрĕш Нĕркĕ нĕрке