1.
стул, табурет, табуретка
хыçлă пукан — стул
хыçсăр пукан — табурет
Урай варринче йĕс пукан ларать. (Кăкăр шăмми). — загадка Посреди пола стоит медный стул. (Грудная клетка).
2.
чурбан, чурбак, обрубок дерева
каска пуканĕ — чурбан (употребляемый вместо рабочего стула)
сунтал пуканĕ — чурбан под наковальней
хуралтă пуканĕ — стояк (под избой или амбаром)
3.
гиря
кире пуканĕ — гиря
пăт пуканĕ — пудовая гиря
сехет пуканĕ — гирька часов
тараса çине пукан хур — поставить гирю на весы
◊
çип пуканĕ — диал. моток ниток
стул, табурет, скамейка
пукан илсе тух — вынеси скамейку
покан (пуган, поган), первоначально — чурбан, обрубок дерева; стул, табуретка. Скамеечка, которая ставится под ноги (так у многих). СТИК. Пукан, обрубок дерева; употребляется в следующих случаях: 1) кладут под ноги, когда плетут лапти, или употребляется вм. стула; 2) ставят под углы строения. Микушк. † Самар сарă куркисем аллăрта чух, урăр айне пукан пулам-ши? Сирĕн вунă пурнĕр ывăнмасан, пирĕн чĕкеç чĕлхи ывăнас çук. (В этой песне выражена форма угощения гостей хозяином). Якейк. Покан, стул или табурет; для отличия говорят: 1) ахаль пукан — табурет, 2) хыçлă покан — стул со спинкой. СПВВ. ЛП. Пукан = тенкел. Актай. Вуникĕ хуçăк пĕр çӳху. (Пукан). С. Алг. Çутăлсан, хĕвел тухиччен, ăрама пукан кăлараççĕ. Альш. † Пĕчĕккĕ пукан — йĕс пукан, йăванмĕ-ши урам тăршшĕне? Ib. † Лупашкари пукана шапа пăтти сырса илнĕ. N. Пуçне касса пукан тăвăп. (Угроза). Орау. Лутра пукан пек çӳрет. Ib. Ачисем ун пукан пек (низкие, плотные). Собр. † Путĕр-путĕр путене, путь Хусана каят пуль, тимĕр пукан илмешкĕн, хапха тăрне лартмашкăн, чăнкăр-чăнкăр тумашкăн. Юрк. † Путĕр-путĕр путене, путь Хусана каят пулĕ, тимĕр пукан илмешкĕн, хапхи тăррине лартат пулĕ, хапхи чарик! тăват пулĕ, хайхи килет, тиет пулĕ, тин савăнса килет пулĕ. || ЩС Алăк пуканĕ (çӳлти пукан, аялти пукан). || N. Урапа пуканĕ. || Гиря (у весов и часов). N. Сехет пуканĕ анса çитсен, вăл пит вăрахăн сулланать. С. Тим. Хусантан уккас килмесĕр çутă пукан çутăлмаст. (Çутăлни). ТХКА 66. Канурăн ывăлĕсем те икĕ пăт пуканне вырăсла хапха урлă хăрах алпа ывăта-ывăта каçăрнине хам та темиçе хут курнă. || Крюк у дверей. Чертаг. || Моток. СТИК. Киççипе пуканĕпех илтĕм-ха. Бумажной нитки купил целым мотком. || Борок, несколько низок (рябины). Хурамал. Пилеше пукан туса хунă (= хулă çине тирсе пухса хунă).
(пуган), quaedam pars кĕрпе арманĕ mihi ignota. Неизвестная мне часть механизма обдирки. А. Турх. Аялти чул ăшĕнче «пукан» пур; йĕке çавăн çинче çавăрăнат. В нижнем жернове есть «стул» (v. пукан s. I.); на нем вращается веретено (К).
урындык
[pugan]
seĝo, ŝtipo, pezaĵo
пӳлĕмре пукан та çук — en la ĉambro eĉ ne unu seĝo estas
пукансăр ларма çук — ne eblas sidi sen havi seĝojn
пукан çине лар — sidiĝi sur seĝon
пукан çинчен ил — preni de sur seĝo
пукан айĕнче выртать — kuŝas sub la seĝo
пукан ури — piedo de seĝo
каска пуканĕ — ŝtipo
сехет пуканĕ — horloĝa pezaĵo
«стул»; каска пуканĕ «обрубок дерева», «чурбан, употребляемый вместо рабочего стула»; башк., тат. бӳкән «обрубок», «чурбан». Возможно, чуваши, татары и башкиры заимствовали это слово из финских языков (из удмуртского): удм. пукон, мар. пӳкен «стул», коми (диал.) пукан джек «детский стульчик»; удм. пукыны, коми пукони, пукавны, пукалны, пукны «сидеть»; мар. пуктань «сидеть на яйцах», «высиживать птенцов». Вихман предполагает, что марийцы пӳкен заимствовали из чув. яз. (TLP 150). Ср. монг. багана «столб», «подпорка», «подставка».
Çавăн пекех пăхăр:
пукăрешке Пукăрлă Пукаç пукалник « пукан » пукане пуканеçĕ пуканек пуканелле пукани