овес
овсяный, овсяной
вăрлăхлăх сĕлĕ — семенной овес
викăпа сĕлĕ хутăшĕ — викоовсяная смесь, вика на сено
сĕлĕ ирĕшĕ — овсяные хлопья
сĕлĕ кĕселĕ — овсяный кисель
сĕлĕ кĕрпи — овсяная крупа
сĕлĕ пăтти — овсянка, овсяная каша
сĕлĕ пĕрчи — 1) овсинка, зерно овса 2) перен. малек
сĕлĕ шерепи — метелка овса
сĕлĕ акса ту — возделывать овес
◊
хир сĕлли — овсяница
сĕлĕ ути — бот. овсяница
сĕлĕ тăрри — овсюг
хура сĕлĕ — овсюг
мулкач сĕлли — овсец, заячий овес
сĕлĕ кăмпи — рогатик (гриб)
сĕлĕ çыххи — уст. коралловый браслет
аллăм тулли сĕлĕ çыххи, аллăма йывăр килмĕ-ши? — фольк. на руках у меня коралловые браслеты, не придется ли тяжело от них рукам?
сĕлĕ кĕлти — коротышка, низкорослый человек (букв. сноп овса)
овес; Ишек уйне сĕлĕ акрăм, сĕлли пулчĕ пулмасла – посеял я овес на Ишаковском поле; овес уродился просто на диво.
170 стр.
(сэ̆лэ̆, сӧ̆лӧ̆), овес. N. Сĕлĕ вăрлăхсем веçех акса. N. Малтан ыраш выраççĕ, унтан сĕлĕсем, урпасем выраççĕ. Шел. 23. Пĕрне пĕри сĕлĕ пек çӳрерĕçĕ тураса. Карсун. † Кайăк-хурĕ каять картипе, сарă сĕлĕ сапсан та чарăна çук. N. Шерепеллĕ сĕллинчен шерпет пек сăра тунă. N. Вĕлерсе, сĕлĕ пĕрччи пек вакласа тăкаççĕ, тет. N. Чей тирки ӳкрĕ те, сĕлĕ пĕрчи пек саланса карĕ (вдребезги). Юрк. † Сĕлĕ арпи хуппине çилпе вĕçсе каясран шăналăк витсе чартăмăр. (Свад. п.). ЧП. Сĕлĕ вăрлăхсăр юл. Альш. Сĕлли çинче утмăл-турат (василёк), пусаттăр вăл сĕллине. N. Сĕлĕ мĕле йӳнетсе (= мĕнле йӳнеçтерсе) акса? Чăв.к. †- Аллăм тулли сĕлĕ çыххи, аллăма йывăр килмĕ-ши? N. Хайхи йинкĕшне сĕлĕ пек тураççĕ (саблею). Завражн. Сĕлĕ выльăхĕ, скотина, которая кормится овсом.
солы
«овес»; уйг., кирг., кумык, сулу, узб. сули, казах. к. калп. сулы, ойр., хак. сула, тат. солы, башк. hӧлӧ «овёс»; ср. калм. суль «овёс».
Çавăн пекех пăхăр:
сĕкме сава сĕкмелле сава сĕктĕрмелле сĕктер « сĕлĕ » сĕлĕ арпи сĕлĕ кăмпи сĕлĕ кипекки сĕлĕ кипенки сĕлĕ тăрăллă курăк