Шырав: сак

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
лавка, скамья, скамейка
нары
вăрăм сак — скамья вдоль всей стены
тăрăх сак — скамья вдоль всей стены
кутник сакки — нары возле дверей
урлă сак — нары
Ĕмĕр сакки сарлака. — посл. Скамья жизни широка. (соотв. Жизнь прожить — не поле перейти).

2.
скамейка (садовая)
хыçлă сак — скамейка со спинкой

◊
шкул сакки çине лар — сесть на школьную скамью (начать учиться)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

лавка; нары; скамья; сакайĕ – поднары; сакайĕнчен – из поднарья; сакайне в поднарье (тĕп сакайне – в поднарье); сак çи тулли ача парăсăнччĕ – подай полну лавку детей.

159 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

встреч. в сложении:

присловье к сакăлта. Собр. Сак сакăлта, сакăлта, сакăрвунă сакăлта. (Аçтăркан мăйри).

положение козна спинкой, хребтом вверх (русск.). СТИК. Сак ярас, катать козон.

лавка для сиденья. N. † Мана курайман тăшмансем сак хыçĕнче лартăр сакăр çул. Урмай. Ухмах саканче çăмарти çинче: ка-ка-как! тесе ларать, тет. Унтан касак сак уçрĕ, тет те, çынна çӳçĕнчен тытса кăларчĕ, (тет). Юрк. Ларакан сак таврашĕ: сак, сак-урати, сак-ури, сак-хăми, сак-ырни (хăма выртакан çĕр), сунтăх; сак айне путек яраççĕ. Собр. Пĕр сакка уçсан, сакăрвун салтак сиксе тухĕ. (Сурăх пăхĕ). Чураль-к. Пĕр сака уçăп та, хĕрĕх салтак сиксе тухĕ. (Сурăх сысни). Пазух. Хапхăрсем вырăсла, ай, уçмашкăн, пусмăрсем те çӳлĕ улăхмашкăн, алăкăрсем чалăш, ай, кĕмешкĕн, урайĕсем яка, ай, утмашкăн, саккăрсем сарлака, ай, лармашкăн, ятăрсем те чаплă, ай, илтмешкĕн. Яргейк. Ĕмĕр сакки сарлака, теççĕ. (Послов.) || Скамья. Кугеева. Шел. 123. Тĕл-тĕл йăвăç кутсене... туса хунă хăмапа ларса тăмалли саксем. N. Сак, скамейка (напр., в саду; так у многих). См. скамье. || Стольчак.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

сәке

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

, сакă «нары», «скамья», «лавка вдоль стен избы»; МК ceкӳ «глинобитная возвышенность для сидения и лежания»; азерб. сеги «возвышенное место для сидения»; «тротуар»; «полок в бане»; туркм., тур. секи «полка», «лавка», «нары», «возвышение для сидения и спанья»; тат. сәне «сплошные нары в избе»; башк. hике «нары», «лавка», «полка для посуды»; кирг. секи, казах. cәги «нары; ср. венг. szе́c < др. чув. (булг.) яз. (Gombocz. BTLU 121).

Çавăн пекех пăхăр:

сайхахлă сайхахлăх сайчча Сайчча çырми « сак » сак кашти сак милки сак мучали сак урати сак ури