Шырав: сиплĕ

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
полезный, приносящий пользу
сиплĕ апат — питательный продукт
сиплĕ çумăр — полезный, благодатный дождь

2.
благотворный, животворный
совет патриотизмĕн сиплĕ вăйĕ — животворная сила советского патриотизма

3.
целебный, лечебный, здоровый
сиплĕ ванна — лечебная ванна
сиплĕ климат — здоровый климат
сиплĕ курăксем — целебные травы
сиплĕ эмел — эффективное лекарство

4.
крепкий, исправный, без дефектов

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

полезный, имеющий целебное свойство, здоровый. ОПВВ. Шăпа чир. сор. 19. Унпа лаша пăхĕ куписене сапни питĕ сиплĕ. Баран. 12. Авалхи çăка сулхăнĕнче сивĕ шывлă, сиплĕ çăл юхса тухать шавласа. Ст. Чек. Çумăр сиплĕ мар. Изванк. Çак тимĕр карта çавăрнă чухне те, çапла сиплĕрен çарамаçланаç(çĕ) пулĕ те, анчах эпĕ халччен ăна-кăна илтмен. Ib. Турăран этем ывăлĕ-хĕрĕ сиплĕ, тьфу! или: турăран этем ывăлĕ-хĕрĕ чĕлхи сиплĕ, тьфу! (Из наговора). N. Сиплĕ çын. См. вирлĕ. Юрк. Темĕн тĕрлĕ техĕмлĕ, темĕн тĕрлĕ сиплĕ (о кушаньях).

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «полезный»; 2. «целебный». От сип «польза», «полезное для здоровья»; тур. шифалы, уйг. шипалик, азерб шәфаверичи (чув. сип паракан) «целебный», «целительный», туркм. шипа тапма, тур. шифа, уйг. шипа «исцеление», «выздоровление»; уйг. шипаханэ, тур. шифа хане «больница» «лечебница»; казах. (Радлов) сипа, сиба «лечение». Из араб. «излечивать», «исцелять»; «целебный», «целительный ср. перс. (шафи) «целительный», «излечивающий»; чередования звуков ш ~ с, ф ~ п составляют обычное явление тюркских языках; ср. сип ~ шаф, шипапил ~ фил «слон».

Çавăн пекех пăхăр:

Сипет тӳпи сипетлĕ сипетсĕр сипеть « сиплĕ » сиплĕ çын сиплĕлен сиплĕх сиплĕхлĕ сиплĕхле