Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
плот

плотовой
кантăр сулли — плот конопли (увязанной для мочки)
пĕрене сулли — плот из бревен
сулă çых — вязăть плот
сулă юхтар — сплавлять плоты
сулă юхтаракан — плотогон

2.
паром, перевоз

II.

1.
браслет
кĕмĕл сулă — серебряный браслет

2.
предплечье
ала сулли — 1) браслет 2) предплечье

III.

1.
косяк
алăк сулли — косяк двери
чӳрече сулăлсем — оконные косяки

2.
иглица, шпон (поперечный брусок для скрепления досок)
сĕтел сулли — шпон стола
сулă ярса хытар — скрепить шпонами

IV. диал.
жабры

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

I.
вязанка, конопля

II.
браслет
запястье

III.
плот

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

жабры. СОВВ. См. сула.

солă, запястье, браслет. Тораево. Çӳл ампарта (в 2-ом этаже амбара) Пинепи, чавси таран соли пур. Ст. Шаймурз. Лешĕ пĕр сулă парса янă. N. † Пирĕн аттен сакăр хĕр, сакăрĕш те сарă хĕр, чавси таран сулли пур, пурни тули çĕрри пур. Янтик. † Икĕ аллăмра икĕ кĕмĕл сулă (подобие браслета), улпутсем ытаççĕ парнене. Сред. Юм. Сôлă, браслет. Синьял. † Икĕ алăра икĕ сулă чăтмалла мар хĕстерет. Хурамал. Сулă, браслет (кĕмĕлтен, шуçран). ФИН. Пӳрнисенче çĕрĕ, аллисенче сулă. Ст. Чек. Сулă, браслет металлический. ЩС. Сулă, ожерелье на руках. СПВВ. Сулă хыврăм. || Предплечье (часть руки от локтя до кисти). Ковали. Сулă шăмми, кости предплечья. Б. Батырева. Сюрбеево-Токаево. Сулă — алă туни, алă хурси.

солă, плот. Орау. Çантах, инçех мар, пĕрене суллисем пулнă та, çанта ишсе тухнă. Якейк. Он пакки пирн хамăрн та солă туса ямалăх та пор (или: солă туса ярсан та пĕтес çок). Таких людей у нас много. Баран. 152. Çуркунне, пăр кайсанах (как только кончится ледоход), сулă хывса, шывпа антарса яраççĕ. В. Олг. Окçа çок, солапа йохма каяс полат Вастрăккăна çитиччен (до Астрахани). Пазух. Шурă Атăл хĕррине шаксем хыврăм; шаккăмсем кайрĕç сулă пулса. || Перевоз, паром. Хурамал. Пысăк шывран çурхи шыв вăхăтĕнче сулăпа каçаççĕ. Ăна кимĕсем çине хăма сарса тăваççĕ. СПВВ. ТМ. Сулă — шыв урлă каçмалли кимĕ. К.-Кушки. † Каçмăп, теттĕм, Сĕве урлă, каçарчĕç(ĕ) сулăпа. Чураль-к. † Шур Атăл пулли — шур пулă, сулă çинче сыхларăм. Альш. † Атăл çинчи шур пулла сулăпалан сыхларăм. Сĕт-к. Çорхи шупа йохтарса ямаллискерсем, пĕр сола т(ă)вас та, кайччăр! || Конопляиный плот для мочки. Сĕт-к. Ман çырта виçĕ солă йĕтĕн порччĕ, пор те йохса карĕç. Орау. Сулă антараççĕ; кантăр сулли (для мочки). Шурăм-п. Пуса Илен-кунччен ан татăр, сулăсене мăнаçи (аслати) çапать. Изамб. Т. Çапсан, Пукрава сулă-сулăпа шыва хываççĕ.

солă, косяк; иглица. К-Шемяк. Изамб. Т. Алăк сулли. Персирл. Алăк соллн (косяки, все три), çӳлти алăк соллине илсе кĕнĕ, чӳрече соллилăх (на косяки). N. Алăк сулли, иглицы (чтобы не разошлись доски двери). ЩС. Сулă, дверные иглицы. Орау. Алăка сулă ярас (для скрепления досок).

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

беләзек

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«плот»; «паром»; уйг., кирг., казах., к. калп., алт. В, ойр.,тув., хак., азерб., туркм., тур., тат. сал, узб. сол, башк. hал «плот». От тюрк. глагола сал «класть», «укладывать»; чув. сул «раскладывать»; ср. перс. сал «плот», «паром»; монг. сал «плот».

, cула «жабры»; пулă сули «жабры рыбы». От сывла «дышать».

Çавăн пекех пăхăр: