1.
смола, живица
древесная сера
смоляной
хыр сухăрĕ — сосновая смола
сухăр шăрши — смоляной запах
сухăр пек çыпăçрĕ — пристал как смола
Хăрăк хырăн сухăр çук. — посл. У сухой сосны живицы не бывает.
2.
сера, смолка (в шерсти овец)
3.
сера (в ушах)
хăлха сухăрне тасат — очистить уши от серы
4. перен.
навязчивый, надоедливый (о человеке)
◊
шур сухăр — канифоль
сухăр вĕлтĕрен — мелкая жгучая крапива
сухăр чĕрне — уродливые ногти
смола, вар
сера
сухăр çунакан йапала — сера горючая
сохăр (суhы̆р, соhы̆р), смола на коре дерева, сера древесная. ЧП. Кĕтĕм çĕнĕ пӳртĕн ăшĕсене, ӳсĕрĕлтĕм сухăр шăршипе. Панклеи. † Пирн ял ачи вĕт ача, вĕтĕ те полин, вĕтрен пек, çыпăçсассăн, сохăр пак. N. Сухăр — 1) смола, 2) смолистая грязь при корне шерсти овцы. Календ. 1910. Çăпан çине çыпăçтармалли пластăра ак çапла тăваççĕ: тимĕр кашăк çине пăртак çу яраççе, пăртак сухан, сухăр, пыл хураççĕ. О сохр. здор. Вăл чир килти выльăхсенчен пулать, вăл вĕсен тирĕсенчи сухăр айĕнче тăрать. Чураль-к. Пирн ял ачи вĕт ача, вĕтĕ те пулсан, вĕтрен пек, çыпăçсассăн сухăр пек; çӳçрен ярса тытсассăн, çӳç тухмасăр ямаççĕ. ЧП. Сан тутара (в губах) сухăр çук, ман тутара вĕтрен çук. || Канифоль (прежде канифолили смолою). КС. Сухăр сĕрес, канифолить. Альш. Купăççă купăсне ĕнерет-тăвать те, сухăр сĕрет те, „хĕр йĕрри йĕртет“. || Сера в ушах. Пшкрт. Орау. Сухар; хăлха сухăрĕ, сера. || Сера в шерсти овцы. Оesypum. Яргуньк. Сорăх çăньсем касрăн-и? — Касман, сохăр(ĕ)сем (сохы̆рзэм) хăпарман-ха. N. Сурăх çăмин тĕпĕнче сухăр пулать. || Прозвище одного мужч. Сред. Юм.
чәер
«сера жевательная»; «сосновая или вишнёвая смола» (на коре дерева); МК, кирг., казах., к. калп. диал. сагыз, хак. сагыс, башк. hағыз, уйг. сеғиз «жевательная сера»; Замахш. саккыз, чаг. сагыз, тур. чам сакызы «смола на хвойных деревьях» (чам «сосна»); тат. сагыз «смола на хвойных деревьях»; «жевательная сера».
Çавăн пекех пăхăр:
суффиксаци суффикслă сухăм сухăн « сухăр » сухăр çунатла ама сухăр ама сухăр вĕлтĕрен сухăр нăрри сухăр пăх