Шырав: тĕтре

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
туман
çăра тĕтре — густой туман
тĕтре йăсăрланса хăпарать — туман клубится
ял тĕтрепе хупланнă — деревня скрылась в тумане

2.
мгла, марево, дымка

3.
изморось, мелкий дождик

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

туман. КВИ. Пĕччен парăс шуррăн курăнать кăвак тинĕс тĕтри ăшĕнче... Белеет парус одинокий в тумане моря голубом... (М. Ю. Лерм.) Эльгер. Тарăн варсенче тĕтре шуралать. Образцы 12. † Çумăр çăвать тĕтрене, шыв пухăнать пĕвене. N. Тĕтре виттĕр лайăх курăнмасть. Из-за тумана было плохо видно. Шел. П. З8. Тĕтре çӳрет час-часах, кăмписене кăларать. Орау. Умра çын пыни те курăнмасть, тĕтре тухрĕ, тĕтрепе ял курăнми пулчĕ. Юрк. Тĕтре çӳлелле кайсан, çумăр пулат. Алших. † Тĕтре çăвать Пăлана, шыв пухăнать пĕвене. Тайба. Пĕчĕкçĕ те çырма тĕтре шыв, каяймĕ-ши вăрман тăршине. Качал. Тинĕс урлă лĕпсĕр-лĕпсĕр упа каçĕ. (Тĕтре). Шурăм-п. Кăçал тур шыва кĕрес çĕр çăлтăрсем тĕтрере тăчĕç. N. Постоянно тĕтре тăрат. N. † Çырма тăрăх тĕтри çăвать те, кайăк вĕçин корăнмасть те. N. Тĕтре тухать те, вĕсене (растения) чĕртсе лартать, шăрăха хирĕç сывлăм ӳксе нӳр кӳрет. Нюш-к. Тĕтре пĕрĕхет. Туман, не поднявшись, утром падает мелкими каплями. N. Тĕтре сирĕлнĕ. Микушк. Тĕтре хăпарсан çăмăр çăвать, теççĕ. Панклеи. Тĕтрере йăван карĕ чол çорта. Трахома. Куç ыратнăçемĕн ӳт илсе куç тĕтренĕн курăна пуçлать. || Мгла. Мыслец. || Назв. божества. Т. VI. 6. Тĕтре амăшĕ, тĕтре хаярĕ.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

томан

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «туман»; 2. «марево»; уйг., тув. туман, тат. томан, хак. тубан, тур. думан «дым»; «туман». Русск. туман заимствовано из тюркских языков; чув. тĕтре стоит здесь несколько изолированно и представляет собой древнее причастие от глагола тĕтер «дымить»; «окуривать»; следовательно, тĕт(ĕ)ре — «нечто дымящееся», «окутанное дымом»; образовано по образцу: виç «мерить» — виçе «мера»; «весы»; вил «умереть» — виле покойник», «мертвец».

Çавăн пекех пăхăр:

тĕтĕрттер тĕтĕрхĕç тĕтĕш тĕтĕшкеле « тĕтре » тĕтре тытни тĕтрелĕ тĕтрелĕх тĕтреле тĕтрелен