Шырав: тутар

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
понуд. от ту

2.
заказать, дать заказ (на изготовление чего-л.)
маçтăра шкап тутар — заказать мастеру шкаф

II.

1.
татарин

татарский
тутар хĕрарăмĕ — татарка
тутар чĕлхи — татарский язык
тутара тух — отатăриться

2.
татарский край, Татария

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(тудар), понуд. фор. от гл. ту. Тимяш. Хĕлле пулсан, аттене макра-макра юртан ту тутарса, çавăнтан ярăнаттăм. N. Ку ĕçе ĕçлеме причак (присяга) тутарса татаççĕ. Сред. Юм. Икĕ сорăх хире-хирĕç тăнă та, пуçĕсемпе тăн-тан! тутарса сĕкĕшеççĕ. Чураль-к. † Саккас тунă сран атти, тутариччен тутарас, тутарсассăн кирлĕ мар. N. Улăм тутаракан çук. Ст. Шаймурз. Пĕрчешет тутарас тесе. || Попросить испортить порчею. Альш. Александр çав пăсташа тутарнă, тет.

, тотар, (тудар, тодар), татарин. N. Тутара пирĕн таса пурăннăран ырлаççĕ. Чхĕйп. Хăйсам тĕне кĕнĕ пулсан та хăш-пĕрисем тутарăн йăлине тытса пурăннă (чуваши). Конст. чăв. Тутарăн хăйĕнчен малтан ăсĕ виçĕ çухрăмран пырать, тесе ахаль каламан ваттисем. N. Пирĕн енчи чăвашсем тутарсемпе питĕ килĕштерсе пурăнаççĕ. Абаш. Эп çол çинче тотар кĕмĕл çĕрри топрам. СПВВ. ФН. Тутарсене мишер теççĕ пирте. Сред. Юм. Тôтар пик шакăлтатать. Говорит как татарин (по-татарски). || Мусульманин. N. Вĕсене унтах юлма сĕннĕ. Тутара тух та (прими мусульманство), кунта пурăнма юл, тенĕ.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

татар

Чăваш чĕлхин ретроспективлă ăнлантару словарĕ

Магомет тĕнĕпе пурăнакан; мишер. Ун патне вара Магомет тĕнĕпе пурăнакансем (тутарсем), еврейсем, нимĕчсем, грексем хăйсен тĕнĕ çинчен кала-кала кăтартма çынсем янă [Наставление 1896:128]; Тутарсен (мишерсен) хушшинче те суккăр сахал [Çулталăк 1903а:30].

Çавăн пекех пăхăр:

тутал туталлă тутан тутантар « тутар » Тутар варĕ тутар майри тутар сукмакки тутар урапи тутар Чураппанĕ