Шырав: урлă-пирлĕ

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
вкривь и вкось
в беспорядке
урлă-пирлĕ пăрах — навалить в беспорядке
урлă-пирлĕ пускала — косолапить, ступать вкривь и вкось

2.
поперек, крестообразно, крест-накрест
шертесене урлă-пирлĕ хур — класть жерди крест-накрест

3.
вдоль и поперек
туда-сюда
урлă-пирлĕ пăх — озираться по сторонам, смотреть туда-сюда

4. перен.
противоречиво, разноречиво
вăл ĕç çинчен урлă-пирлĕ калаçатчĕç — об этом деле говорили по-разному

◊
урлă-пирлĕ пул — повздорить, рассориться

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

крест-на-крест, вдоль и поперек; в беспорядке. N. Урлă сак пирлĕ сак касни (!).

вдоль и поперек. Паас. Урлă-пирлĕ, hin und her, Ungeordent auf einander, kreuzweise, крест-на-крест (в Курм. у. хресь-на-хресь), вдоль и поперек. Изамб. Т. Чăваш ялĕнче час-часах çуртсем урлă-пирлĕ лараççĕ. Етрух. Каçаççĕ урлă-та-пирлĕ. (Сĕрен). Арçури. Орлă-пирлĕ откалать, N. † Çак тăвансем аса, ай, килсессĕн. Урлă-пирлĕ уткаласа çĕр каçрăм. Яргуньк. Урлă-пирлĕ çул килет, хĕрлĕ питлĕ хĕр килет. Зап. ВНО. Урлă-пирлĕ хыр кашта. (Чӳрече рамсем). Чураль-к. Урлă-пирлĕ Орина. (Чӳрече рамĕ). КС. Урлă-пирлĕ пускаласа çӳрет (ставя ступни ноги то прямо, то поперек). Рысайк. Лап, лап урапа, урлă-пирлĕ ӳрече. (Чӳрече). Шарбаш. Урлă-пирлĕ хыр кашта. (Чӳрече). К.-Кушки. Урлă-пирлĕ калаçать, вздорит, задирает. || Разноречиво. Сказки и пред. чув. 82. Ялта нумай ун çинчен урлă-пирлĕ калаçрĕç.

Çавăн пекех пăхăр:

урлă кĕлет урлă пир урлă пушăт урлă сак « урлă-пирлĕ » урлă-тăрăх урлăлла урлăн урлăсерен урлăш