1.
скупиться, жалеть
жадничать разг.
укçа хĕрхен — жалеть денег
хĕрхенсе ан тăр! — не скупись!
Хĕрхенекене хĕрлĕ хĕр, тет. — погов. Тому, кто скупится, достанется рыжая девушка.
2.
жалеть, сочувствовать, относиться с жалостью, с сочувствием, с состраданием
çав пĕччен карчăка питĕ хĕрхентĕм — я очень посочувствовал этой одинокой старушке
Ватă çынна хĕрхенмесен хăвна йывăр килĕ. — посл. Не пожалеешь старого человека — самому придется трудно.
жалеть, пожалеть. Ала 92°. Ку тăлăха ама-çори амăшĕ те хĕрхенсе хĕнемен (била без жалости), ашшĕ те: хамăн тăван ывăлах пулать, тесе каламан: мĕн алла кĕнĕ, çавăнпа иле-иле çапнă. А.-.п й. 63. Вăрманти йăвăçсенчен хваттере яма йăлăнса пăхрăм та, вихăшĕ те хĕрхенмерĕç, тет кайăк. Рук. календ. Прокоп. Хăйсенчен хăйсем (себе, для себя и то...) хĕрхенсе пурăнаççĕ. Собр. Хĕрхеннине хĕрлĕ йыт çиет, теççĕ. (Послов.). N. Хĕрхенекене хĕрлĕ хĕр, тет. (Послов.). N. Окçуна ан хĕрхен ачаран. Ачач 46. Хĕрхенес килет ăна манăн, ăслă ача. N. Вотă илме укçана хĕрхенсе полмас.
кызганырга
1. «жалеть»; 2. «сочувствовать», «сострадать»; др. тюрк. кызған «сожалеть»; уйг., узб. кизған, кирг., к. калп., ног., башк., тат., кумык. кызган, алт. В кыскан, туркм. гысган, тув. кээрге «жалеть», «скупиться», «осторожно обращаться с вещами», «беречь их, щадить».
Çавăн пекех пăхăр:
хĕрхев хĕрхевлĕ хĕрхевсĕр хĕрхем « хĕрхен » хĕрхенĕçлĕ хĕрхене Хĕрхене çырми хĕрхентер хĕрхенӳ