Шырав: хисте

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
настаивать, настойчиво требовать, добиваться чего-л.
ĕçе çĕнĕрен пăхса тухма хисте — настаивать на пересмотре дела

2.
принуждать, заставлять
понуждать книжн.
яваплама хисте — заставить отвечать

3.
погонять, гнать
понукать разг.
лашана хисте — погонять лошадь

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

понуждать, принуждать; понукать. Сред. Юм. СПВВ. НН. Хисте — хуш тенĕ сăмах; ăна вĕренме хисте. СПВВ. Х. Хисте, торопить, стремиться, понуждать. Ст. Чек. Ăна хистемесен, вăл пирĕн ĕçе тăвас çук. Ib. Ăна хистемесен, вăл вĕренес çук. Календ. 1910. Ахаль ĕçлекене хистеме те çук. Истор. Хресченпе пуп таврашĕсене анчах çӳçпе, сухалпа çӳренĕшĕн хистемен. N. Çав ĕçсене те эпир çынсем хистенипе анчах тунă. N. Тита та ӳтне кастарма хистемерĕç. Ст. Чек. Ачăна хисте, часрах ĕçне пĕтертĕр (рабо-ту). А.-п. й. ЭА. Унтан хăйĕн тарçине çапла калать хистесе. Толст. Жилин ăна пĕрмаях хистесе хавшатса пынă, хăй пĕр чарăнмасăр малалла утнă. N. Паçăрах ăна вĕсем апат хатĕрлеме пӳрте хистесе кĕртрĕç. || Гнать. Толст. Хуçи çул урлă часрах каçса каяс тесе лашине хистенĕ. || Упрашивать. БАБ. Ку куркана вара малтанхи пекех хистесе (упрашивая очень) ĕçтермерĕç. || Угощать. Рак. Ан хисте, не угощай. Вĕлле хурчĕ 15. Пуринчен ытла çӳрĕ сапнă карасĕсене хистесе шăнтмасăр лартас пулать. Тюрл. Хистесе тыткаласан, малалла ярать. || Сокращать, сжимать. || Крутить. СПВВ.

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[ĥiste]
igi (igu); persvadi (persvadu), insisti (insistu), persisti (persistu)
авланма хисте — insisiti geedziĝi
уйрăлма хисте — insisti pri divorco
хистев — postulo, persvado
хистевлĕ — persista, insista, postula
хистевлĕн — persvade, postule
хистен — esti persvadata
klopodi, peni

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «настаивать», «настойчиво требовать», «добиваться»; 2. «понуждать», «принуждать», «притеснять», «понукать»; уйг. кисти, узб. киста, кирг,, казах., к. калп., ног., ойр., тат. кыста, башк. кыçта «принуждать», «торопить», «понукать», «подгонять в работе». Образованы от хĕс (см.), кыс и пр. Ср. тув. кӳште «принуждать», «насиловать»; казах., кӳште «заставить силой»; кирг. кӳчтӧ «насиловать», «вымогать»; хак. кӳсте «принуждать», «заставлять», «настаивать». От кӳч (кирг.), кӳс (хак.), кӳш (казах., тув.) «сила», «мощь», «энергия».

Çавăн пекех пăхăр:

хисепрен кăлар хисепрен тух хисепсĕр хисрем « хисте » хистев хистевлĕ хистевлĕн хистен хистер