Шырав: хыт-хура

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
бурьян
пăрахнă пахчана хыт-хура пусса илнĕ — заброшенный огород зарос бурьяном

2. бот.
чернобыльник

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

назв. растения. Хурамал. Н. Карм. Хыт-хура = тăваткăл хура. Б. Аккоз. Хыт-хура, дикий цикорий. N. Хыт-хура, назв. растения. Вилнĕ çын аллине хăш чуне тупăлха вырăнне тыттараççĕ. Башк. Хыт-хура е шпакат курăк, тысячелистник. Чертаг. Хыт-хора, чернобыл. || Общее название сухих, засохших, жестких трав. Альш. См. хытă-хура. Чув. прим. о пог. 457. Хĕлле хирти хыт-хура ăçталла тайăлать, çулла тырă çавăнталла тайăлать. Зимою в какую сторону наклонится высохшая и почерневшая полынь (высокая сорная трава), в ту сторону летом наклонится хлеб. Виçĕ пус. 24. Çĕре хытта хăварас ĕçе тĕрĕс туса пымасан, унта малтанхи çулне пĕтĕмпе хыт-хура шăтса тухать. Кан. Хыт-хура пек типшĕм. N. Хыт-хура вит у, çапă вит у. Чураль-к. Катаран Марфа, патне пырсан хыт-кура. (Сывлам). Ст. Чек. Сухаличчен хире хыт-хура теççĕ. М. Тув. † Хура ĕне пăрушне хыт-хура та пырĕ-ха; çакĕ ялăн хĕрсене урçана та юрĕ-ха. N. † Пăри терĕм акăнчĕ, сĕлĕ терĕм сапăнчĕ; шăтрĕ тухрĕ хуп-хура ăшçунтармăш хыт-хура. || Сред. Юм. Çын хыт-хорине мар, хамăрăнне те шоратса хăвармалла мар-ха конта.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«икотник», «прошлогодняя засохшая трава»; казах., башк. курай «тростник» (heraclium sibiricum, Радлов); караим., тат. кура «стебель», «высохшее растение»; «сорная трава» (Радлов); чаг., тур. курак «сухой», «засохший» (Радлов); ср. монг. хат «сохнуть»; якут. кур «высыхать»; «прошлогодний», «старый»; чув. хăр «засыхать».

Çавăн пекех пăхăр:

хыт-копшанкă хыт-кукар хыт-курăк Хыт-суха « хыт-хура » хыт-хуралă хыт-хуралăх хыт-шампа хытă хытă кăмăллă