Шырав: çемçе - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
мягкий, рыхлый

мягко
çемçе диван — мягкий диван
çемçе çӳç — мягкие волосы
çемçе суха — с.-х. мягкая пахота
çемçе çĕр — рыхлая почва
çемçе ӳт — 1) нежное тело 2) мягкие ткани тела
Кушак та çемçе вырăн юратать. — погов. И кошка любит полежать на мягком.

2.
пышный
çемçе тӳшек — пышная перина

3.
свежий, свежеиспеченный
çемçе çăкăр — свежеиспеченный хлеб
çемçе çимĕç — свежее печево (блины, булки и т. п.)

4.
мякиш
мякоть
булка çемçи — мякиш булки
çырла çемçи — мякоть ягод

5. перен.
мягкий, нежный, ласковый, деликатный

мягко, нежно, ласково, деликатно
çемçе кăмăл — мягкий характер
çемçе чĕреллĕ çын — мягкосердечный человек
Çемçе чĕлхе çу çинче. — посл. Ласковому языку все маслице достается. (соотв. Ласковое теля двух маток сосет).

6. перен.
мягкий, слабый

мягко, слабо
çемçе приговор — мягкий приговор
тилхепене çемçе тыткала — держать вожжи слабо

7. перен.
мягкий, теплый, приятный
çемçе климат — мягкий климат
çемçе çил — мягкий ветерок

8.
вялый, слабый, хилый
ĕçе çемçе — слабый в работе
çемçе ураллă лаша — лошадь со слабыми ногами

9.
мягкий, с мягкими местами, сиденьями
çемçе вакун — мягкий вагон

10. лингв.
мягкий, палатализованный

мягко
çемçе хупă сасăсем — мягкие согласные
сасса çемçе кала — произносить звук мягко

◊
çемçе курăк — диал. пырей
çемçе тулă сорчĕсем — с.-х. мягкие сорта пшеницы
çемçе шыв — мягкая вода
çемçе ӳтлисем — зоол. мягкотелые (моллюски)

Çавăн пекех пăхăр:

çелник çельоткă çем Çем-кӳлли « çемçе » çемçе çимĕç çемçе кăмăллă çемçе курăк çемçе суха çемçе ӳтлĕ тимĕр шапа