Шырав: пилĕк - Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
поясница

поясничный
пилĕк мышцисем — поясничные мышцы
пилĕк ыратать — поясница болит

2.
пояс, талия

поясной
çинçе пилĕк — тонкая талия
пилĕк çыххи — кушак
пилĕк таран хывăн — раздеться по пояс
пилĕк таран ӳкер — нарисовать кого-л. по пояс, написать поясной портрет
пилĕке тытса тăр — стоять подбочĕнясь
пилĕкне ансăрлатнă кĕпе — платье в талию

3.
спина (у животных)
Туман тихан пилĕкне ан хуç. — погов. Не ломай спину жеребенка, которого еще нет. (соотв. Делить шкуру неубитого медведя).

4. перен.
перешеек
икĕ утрав çинçе пилĕкпе пĕрлешсе тăраççĕ — два острова соединены узким перешейком

◊
тӳр пилĕк — бездельник (букв. прямая поясница)

II.уст.

десятина (мера земельной площади)
пĕр пилĕк ана — надел величиной в десятину

III.

1. при конкр. счете, в качестве опр.
пять
пяти-
пилĕк кĕнеке — пять книг
пилĕк çĕрте — в пяти местах
пилĕк кунтан — через пять дней
пилĕк пуслăх укçа — пятикопеечная монета, пятак
пилĕк вĕçлĕ çăлтăр — пятиконечная звезда
пилĕк процентлă уксус — пятипроцентный уксус
пилĕк хутлă çурт — пятиэтажный дом
Пилĕк пӳрне те пĕр тан мар. — погов. Даже пять пальцев руки не одинаковы.

2. уст.
пяток (мера счета)
çичĕ пилĕк хăяр — семь пятков огурцов

Çавăн пекех пăхăр:

пил пил ту пил-халав пилĕ « пилĕк » пилĕк çекли пилĕк черевелник Пилĕк юсман турă пилĕк-çурăм пилĕк-çыххи