Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

возвр.

1.
ударяться, биться
колотиться
пуçпа çапăн — удариться головой
туратсем питрен çапăнаççĕ — ветви бьют по лицу
çапăнса вил — разбиться насмерть

2.
натыкаться, налетать, наскакивать
сталкиваться с кем-чем-л.
машинăсем çапăннă — машины столкнулись
пырса çапăн — удариться с силой
сивĕ çил çитсе çапăнчĕ — налетел порыв холодного ветра

3.
париться, хлестаться (веником)
хурăн милĕкпе çапăн — париться березовым веником

4.
печататься, публиковаться, быть напечатанным
кĕнеке пысăк тиражпа çапăннă — книга напечатана большим тиражом
журналта çĕнĕ сăвăсем çапăнса тухнă — в журнале опубликованы новые стихи

5.
сниматься, фотографироваться
çурт умĕнче çапăнтăмăр — мы сфотографировались перед домом

6.
отпечатываться, оставлять отпечатки
çул çине шина йĕрĕ çапăнса юлнă — на дороге отпечатались следы шин

7. разг.
приставать, прицепляться (о болезни)
ман çумма грипп çапăнчĕ — ко мне пристал грипп

◊  
çитсе çапăн — очутиться (где-л. далеко или в неожиданном месте)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

ударяться, ушибаться

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с'абы̆н, Пшкрт: с'аβы̆н), удариться, получить удар, ушибиться. ТХКА 51. Пите-куçа туратсем çапăнаççĕ. Çĕнтерчĕ 35. Çапăнса кайса сывлăшсăр пулса хăрлатса выртать. Коракыш. Çав тукмакки (колотушка) текех çилпе сулланса çапăнса тăнă. Çутт. 157. Йĕптăррисем: ай, ай, ай! тесе, ăçта çитнĕ унта çапăнса каяççĕ. Сĕт-к. † Вăрман виттĕр тохнă чох, çӳçе шулчи çапăнчĕ. Çӳçе шулчи полман мĕн, тăван сомах(х’) полнă мĕн. N. Каç лапка çинче çывăрнă чухне усал тĕлĕк курса хăранипе, çӳлтен персе анса, лаххана çапăнса, пуçне çĕмĕрнĕ. К.-Кушки. Ну, çаврăнса çапăнтăм та эпĕ виçĕмкун! Пĕçĕ халь те ыратса тăрат-ха. Пĕççе пĕтĕмĕшпех ыраттартăм. Ну и хряснулся же я третьего дня! До сих пор бедро болит. Все бедро отшиб. Пшкрт: с'аβы̆наҕан с'ын (падучая болезнь) таβаланат, таβаланат, ты̆рат та _чи_рэ_рэ_к полат вара. || Стукнуться. Якейк. Хĕр-ача, арçын-ачая çорăм хыçĕнче йăтса пынă чох, арçын-ачин алли вĕçернсе кайнă та, çĕре пуçĕпе çапăннă. Девочка несла мальчика на корточках; руки у него оборвались и он стукнулся головою о землю. || Налетать, натыкаться. Цив. Çакăскер, ӳсĕр майĕпе лашине тытас тесе пырсан, лаши çумнех пырса çапăнчĕ. Коракыш. Кашкăрсем хăранипе йăвăçсемпе çапăна-çапăна тарчĕç, тет. || Прикасаться, задевать. Магн. М. 184. Виле туй çынна çапăнмантан, т. е. чтобы свадебный поезд мертвых не прикоснулся к живым... || Приставать. Альш. Вĕсем çынна çапăнсан, усал тăваççĕ. Ача-пăчана, пысăк çынна та çапăнат (т. е. иесем). || Шататься, шляться, заходить. В. Олг. Ста çапăнса çӳресе? Где шатался? Сред. Юм. Мĕн çапăнса çӳрен çак эс пôр çĕрте те, ниçта вырăн топмасăр? Ib. Çав килсе çапăнмас тем-ха паян, пӳрт орайне тасарах тытас. Çĕнтерчĕ 2З. Мĕншĕн килсе çапăннă вара кунта Илякка? Полтава 1ЗЗ. Украйнăри юр ăсти яла кĕрсе çапăнсан. || Утираться. Кан. Пырать те „алшăлли“ çине çапăнать. || Париться в бане. N. Марья мулча хутнă. Ашшĕ мулча кĕнĕ те, вĕри çапăнайман. Вара вăл Марйине: мулчине ыррăн чулĕ хĕрмелĕх хутман, тенĕ. ТХКА 24. Чăвашĕ хăй çăка милкĕпе, икĕ милкĕпе: ах, ах, ах-хах-хах, çăка çулçин мыскари, чĕке-тăвăн тункати; хури-мари сакайне, лăппи-лаппи тапкайне; çăка мунча шерпетне, икĕ алтăр ăшшине, ӳте-пĕве канлĕхне, çăтăл-çăтăл çăтăлăк, çăка çулçи мыскари, хурăн милки сиплĕхĕ; ах-ах, ах-хах-хах! тесе ӳпне-питне çаврăна-çаврăна лапка çинче çапăнать. || Печататься. Кан. Пирĕн 37-рен 4 листа ытларах çеç çапăннă.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «удариться о что-л.»; 2. «париться в бане», «хлестать себя веником»; казах. буға шабын, тат., кирг. чабын, башк. сабын «париться (в бане)». От çan (см.).

Çавăн пекех пăхăр: