I.
тетерев
тетеревиный
аçа ăсан — тетерев-петух, косач
ăсан аçи — тетерев- петух, косач
ама ăсан — тетерка
ăсан ами — тетерка
ăсан туйĕ — тетеревиный ток
ăсан чĕппи —тетеревенок
ăсан тыт охотиться на тетеревов
Ăсан хыççăн вĕçекен чăххăн пĕсехи çурăлнă. — посл. У курицы, попытавшейся лететь за тетеревом, зоб лопнул.
◊
хир ăсанĕ — диал. рябчик
II. глаг.
1.
отправляться, уходить
çынсем килĕсене ăсанчĕç — люди разошлись по домам
вĕçен кайăксем ăшша ăсанаççĕ — перелетные птицы улетают на юг
2. возвр. и страд.
отправляться, отсылаться, рассылаться
Шупашкар изделийĕсем нумай патшалăха ăсанаççĕ — чебоксарские изделия экспортируются во многие страны
леш тĕнчене ăсан — отправиться на тот свет
(ŏзан, ы̆зан), тетерев. Вомбу-к. Якейк. Ăсан — чăхă нушшĕ хора тĕрлĕ кайăк. IЬ. Ăсан — чăх пек, вăрманта порнакан кайăк. То же слово в Хир-бось (Тойсинск. вол.). СПВВ. Х. Ăсан, тетерев. IЬ. † Хура вăрман хĕрринче тăхăр ăсан йăви пур. Лашман. Тĕм-тĕм хăва хыçĕнче вуникĕ ăсан йăви пур. Пшкрт. Ы̆зан, тетерев. Шибач. ŏзан (кăвакрах, чăхă пак пор). Чертаг. Ăсан алтать (или: кăлтăртатать). Юрк. Вăл çапла тăванĕсемпе те ял-йышĕсемпе те ялан вырăсла калаçнăран, хăйсен ялĕсем, ăсансем, часах ăна, вăл епле çынне курса чухласа, ăна: «вилнĕ çын» тесе, çĕнĕ хушамат панă.
(ŏзан, ы̆зан), провожаться, быть отправляемым. Баран 159. Ку çĕртен чукун çулпа та нумай тырă ăсанать. Из этого края и по железной дороге много хлеба отправляется. Изамб. Т. Эсĕ ăсан часрах ĕнтĕ, унсăрăн сана хĕнет ул. Ты скорее выпроваживайся, а то он тебя побьет. Альш. Килетпĕр вара çапла, ăсанса, Мишка патĕнчен. Орау. Хăну ăсанчим? —Ăсанчĕ. Убрался ли у тебя гость-то? — Убрался.
көртлек
«тетерев»; тат. (Будагов) усан «тетеря» (урман тавыгы).
тетерев — tetrix [вăрманта пурăнакан сунaр чăxxи]
Çавăн пекех пăхăр:
ăса кӳрт Ăса-пуçĕ Ăсайăн Ăсаклă « ăсан » ăсан-кайăк ăсан-курăкĕ ăсан-лутти ăсат ăсаткала