Шырав: вăрç

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
воевать, сражаться
драться, биться
тăшманпа вăрç — воевать с врагами
вăрçă вăрç — участвовать в войне, воевать
килкартинче автансем вăрçаççĕ — во дворе дерутся петухи

2.
ругаться, браниться
амăшĕ ачине вăрçать — мать бранит своего сына
вĕсем шав вăрçаççĕ — они вечно бранятся

вăрçса ил —
1) отвоевать что-л.
2) повоевать
подраться (некоторое время)
3) поругать кого-л., поругаться (немного)

вăрçса кай — 1) подраться 2) разругаться
вăрçса тăк — обругать

3. разг.
биться над чем-л.,
возиться с кем-чем-л.
вăл кунĕпех выльăхсемпе вăрçать — она день-деньской возится со скотиной

4.
капризничать
ача вăрçса выртать — ребенок капризничает

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

драться, браниться, воевать
вăрçма кайатпăр — идем на войну

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(вы̆рс’), война, брань. Пшкрт. В. Олг. Каран тотар çиленсе карĕ, вăрç тапратса ярчĕ (начал войну). Изамб. Т. Çавăнтан вăрçа кайса çапăçрăмăр (раздрались).

(вы̆рс’), драться, воевать, сражаться. Бгтр. Чăхсам пĕр май вăрçсан, хăна килет, теççĕ. Если курицы постоянно дерутся, то, говорят, придет гость. N. Сан пирки вăсем вăрççа та илчĕç. Они из-за тебя даже подрались. N. Ялĕсенче пурнаканнисем, вăрçакан çĕртисем (там, где воюют), тухса тараççĕ. Истор. Вăл тĕлте вырăссем тутарсемпе тем пек хытă вăрçса илнĕ (сразились). Ib. Василий хăй те ăна хирĕç виçĕ хут кайнă, анчах пĕриче те вăрçсах вăрçман. Ib. Хăйсем те пĕр-пĕринпе ĕлĕкхи пек вăрçса, чаркăшса пурăнман (они). || Бранить, браниться; ругать. К.-Кушки. Вĕсем кӳршипе ялан вăрççа пурăнаççĕ. Ib. Мĕшĕн эсĕ мана вăрçатăн? || Капризничать, сердиться (о грудном ребенке). N. Ача вăрççа выртать. Ребенок лежит и «бранится»). || Биться (над чем-либо трудным). Якейк. Çак сатач çинче вăрççĕр-вăрççĕр(= вăрçрĕ-вăрçрĕ), ним те тохмарĕ. Бился, бился над задачей, но у него ничего не вышло.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

сугышырга

орышырга

Чӑвашла-эсперантолла сӑмах кӗнеки

[vorĵo]
militi (militu), batali (batalu), insulti (insultu)
вăрçă — milito
вăрçă вăрç — militi
вăрçăн — kvereli, interbatali
вĕсем пĕтĕмпех вăрçăнса кайрĕç — ili plene kverelis

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «ругать», «ругаться», «ссориться»; 2. «драться», «сражаться», «воевать»; тефс. XII—XIII вв. уруги, азерб., тур. вурушуруш, узб. уриш, казах., к. калп. урыс, хак. урус, тат. орыш, башк. орош «сражаться», «воевать»; «ругать», «ругаться». Слова эти представляют собой форму взаимного залога от глагола вăр «бросать», «швырять»; ур «бить», «ударять» и др.; вăрç < вăрăç.

Çавăн пекех пăхăр:

вăрăнлаттар вăрăнт вăрăнтар вăрăнчăк « вăрç » вăрç тăр вăрç-тивĕç вăрçă вăрçă вăрç вăрçă кăлар