Шырав: кĕвенте

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
коромысло (для ведер)
кĕвенте çекли — крючки коромысла
пĕр кĕвенте шыв — два ведра воды

2.
коромысло, рычаг (у весов)

3.
пест (для толчения белья)
Уй варринче кĕвенте выртать. (Ана йăранĕ). — загадка Посреди поля лежит пест. (Межа).

◊
Кĕвенте çăлтăр — Орион (созвездие)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

пест, коромысло
Кĕвенте çăлтăр — Орион
картлă кĕвенте — коромысло
кĕвенте, йĕп вăрри — (насекомое) коромысло

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(_кэ̆_вэн'_дэ, к'э̆_вэн'д'э, _квэ̆н'д'э), коромысло (водонос). Тускел. Кĕвенте, изогнутое коромысло для носки ведер. В Пролей Каше кĕвенте— только коромысло для воды, а кисеп — пест, также и для стирки белья. Кан. Кĕвенте пек хытса тăчĕ. Альш. † Кукăр кĕвентесене эп çĕклеймĕп: çинçе пилĕкĕмсене аваймăп. Курм. Ой варринче кĕвенте выртать. (Межа). Шибач. Шу витрисене çакнă кĕвентепеле, шу патне кайнă. Сред. Юм. Кĕвентепе пит йывăр япала çĕклесе пынă чôхне: пит хĕрелсе çĕклет, тессине: кĕвенте пуçĕ хĕрелнĕ, теççĕ. Рак. Пĕр кĕвенте шыв, 2 ведра воды. || Коромысло у весов. Чертаг. || Палка для толченья (мытья) белья. Ст. Чек. Н. Мазик. Çырмара икĕ марйа (чит. майра?) ташласа тăрĕç. (Кĕпе кĕвенти).

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«коромысло для носки воды»; «коромысло у весов»; башк. кӧйәнтә, тат. коянтә, казах. кӳйеңте «коромысло». Чувашскую форму кĕвенте можно производить от глагола кив «толочь белье в ступе». Первоначально, по-видимому, этим словом называли песты, которыми толкут бельё (при стирке). Позднее ими же носили воду, сделав на концах зарубки, а для пестов приняли слово кисĕп < тат. кисап.

Çавăн пекех пăхăр:

кĕвелентер кĕвелтер кĕвен кĕвенке « кĕвенте » кĕвенте çăлтăр кĕвентеле кĕвентеллĕ кĕвер Кĕверле