Шырав: кĕре

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
вилеватый, косослойный (о дереве)

2.
крепкий, сильный
кĕре ӳтлĕ çын — человек крепкого телосложения

3.
смуглый, бронзовый
кĕре сăн-пит — смуглое лицо
кĕре питлĕ çын — человек со смуглым лицом

II.
кĕре каçă — брод
кĕре каççи — брод
Кĕре каççи тĕлне пĕлмесĕр, шыва ан кĕр. — посл. Не зная броду, не суися в воду.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

смуглый. Урмаева. Кĕре çын. Ib. Йăван Карăкран кĕререх (хурарах, тĕксĕмрех сăнлă).

(к'ӧ̆_рэ, к'э̃_рэ), свилеватый (о дереве). СПВВ. Т. Кĕре пушар (свилеватый) тенни пулатm; пушар = вушар. Хорачка. Кĕре çорăлман йӳç. Ib. «Кĕре — хытă. Кĕре йывăç — такое, которое не раскалывается вследствие необычайной твердости и плотности, напр., клён». См. мушар. М. Сундырь. Кĕре (к'ӧ̆_рэ), крепкий. Ib. Кĕре çын, кĕре йăвăç. МПП. Кĕре юман. Седойкино (Татарк. р.). Пит торатлă, мăршак йувăçа кĕре теççĕ. Ал пăчăкă аврине кĕре йувăçран тăвас пулать. Якейк. Кĕре йăвăç —çорăлми йăвăç (çăка, хорама и др.). СПВВ. АС. Кĕре йывăç = пĕр сисĕр йывăç, çурăлман йывăç. Тюрл. Кĕре йăвăç (çорăла пĕлмес). || В перен. см. Якейк. Кĕре çын — çирĕп çын. Ib. Онашкал кĕре çын эп нихçан та корман. МПП. Кĕре ӳтлĕ — крепкий телом.

неизв. сл. Отсюда: кĕре-каç, Кĕре-каç кокри, Кĕре-каç Çеçмер, кĕре каççи, Кĕре-каç çоль.

Çавăн пекех пăхăр:

кĕрĕш кĕрĕштер кĕрак кĕраки « кĕре » кĕре йывăç кантăри кĕре-çӳрен кĕре-кĕре вырт кĕре-каç Кĕре-каç Çеçмер