Шырав: калăп

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
внешний вид, форма
очертания
Çĕр калăпĕ — форма Земли
ял калăпĕ кăшт курăнать — чуть видны очертания деревни

2.
колодка, болванка

колодочный, болваночный
атă калăпĕ — сапожная колодка
çăматă калăпĕсем — колодки для валенок
çăпата калăпĕ — колодки для лаптей
шлепке калăпĕ — болванка для шляп
эсир иксĕр те пĕр калăпран — вы оба одинаковы, два сапога — пара (букв. на одну колодку)

3. тех.
форма
матрица
кирпĕч çапмалли калăп — форма для кирпичей
саспалли калăпĕ матрица — для отливки литер

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

колодка.

82 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(калы̆п), внешняя форма, фигура. Курм. Лаша калăпĕ (форма). Ст. Чек. Ку лашанăн калăпĕ пысăках мар (она не крупной величины). Ib. Калăпĕ илемлех мар (о лошади с некрасивым туловищем). || Площадь (в геом.). Эпир çур. çĕр-шыв. 14. Пирĕн анкарти тăршшĕ 24 чалăш, урлăшĕ 16 чалăш та 2 аршăн. Калăпĕ вара лăп пĕр утăм (400 тăваткал чалăш) пулать. Ib. 27. Пирĕн уес калăпĕ виçĕ кĕтеслĕ япала евĕрлĕ. || Колодка для плетения лаптей, болван для шапок; форма для кирпичей. Зап. ВНО. Пĕр вĕçĕ виç кĕтеслĕ, тепĕр вĕçĕ тăват кĕтеслĕ; пĕлсен те калап, пĕлмесен те калăп. (Лапотная колодка). || Вомбу-к. Хальхи те ĕлекхи те пĕр калăпах лараççĕ вĕсем (на одну колодку, т. е. на одну стать).

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «внешний вид», «форма», «фигура», «модель», «норма»; 2. «колодка (для лаптей)»; кирг., казах., тур., ойр., башк., тат. калып, к. калп., ног., кумык, калип, уйг. келип, узб. колип, азерб. гәлиб, туркм. галып «колодка»; «форма», «модель», «образец». Ср.: араб. «форма для отливки», «модель»; «колодка (сапожная)»; греч. хαλоπоυо «колодка сапожника». По-видимому, тюрки приняли это слово от арабов, а арабы — от греков (хαλо-πоυо букв. «деревянная нога»).

Çавăн пекех пăхăр:

калăмçă Калăмпи калăмсăр калăн « калăп » калăп хыç калăпăш калăпăшлă калăпашĕ калăплă