Шырав: мухмăр

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
похмелье
бодун разг.
мухмăр чĕрт (уç, тӳрлет) — опохмелиться

2.
хмель, опьянение
мухмăр пуçа час пырса тиврĕ — хмель быстро ударил в голову

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

спохмелье; унăн мухмăрне чĕрт – его трезвить.

118 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

мохмăр (-мур), похмелье. Кĕвĕсем. Кăçалхи çул ĕçкĕ ĕçесси — ирхине мухмăр пуласран хăратăп. ЧП. Ирхи мухмăр. Изамб. Т. Ĕнерхи сăра мухмăрĕ халĕ те иртмес-ха. Ib. Мухмăр уçасчĕ! Опохмелиться бы! Ib. Манăн халĕ мухмăр, мухмăрпа аптрарăм. В. Олг. Мохмăр чĕртес, пить с похмелья. Ib. Мохмăрла ĕçетĕп (пью с похмелья), мохмăрла (или: мохмăрпа) выртат (лежит с похмелья); мохмăрлă çын. Чем люди живы. Мухмăр та уçăлса каят (проходит), хăй те шăна (мерзнуть) пуçлать. Альш. Ĕçеççĕ, çиеççĕ: мухмăр тӳрлетеççĕ (опохмеляются). Ib. Пичĕсене çăваççĕ сивĕ шывпа: мухмăр уçăлтăр, тет. Ib. Аранçĕ паян мухмăр пур. СПВВ. Мухмăр = мăхмăр. Йӳç. такăнш. 12. Мухмăр чĕртесси пулмасан, тапранас çук та ĕнтĕ килтен. Мишша. Сан кашни кунах мухмăр! Юрк. Тепĕр кунĕ ирхĕне мухмăрпа (с похмелья) пуçĕ çурăлас пек ыратат, нимĕн тăва пĕлмес (не знает, что делать). Ib. Куллен-кун ĕçесси мĕнĕ, эпĕ мухмăр анчах тӳрлететĕп-çке! тесе каларĕ, тет, хуйхăрса. К.-Кушки. † Ĕçрĕм кăна ĕçрĕм, ӳсĕр пултăм, ĕçменнипе пулинччĕ мухмăри. N. Хăй те çав мухмăртан хăтăлаймарĕ, тет. Хĕвел ансан, вилчĕ, вилсе карĕ, теççĕ (не мог отрезвиться). Ялюха М. Мухмăра ĕçес, опохмеляться. || Прозвище мужч. Альш. Мухмăр Иван.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«похмелье»; тат. махмыр, тур. махмурлук, алт. В пакпыр, папкыр, хак. пахпыр «похмелье»; тур. махмур «опьянённый», «пьяный». Из араб. и перс. «похмелье»; «опьянённый»; ср. араб. (хамара) «заквашивать», «вызвать брожение»; отсюда «вино»; м ~ п.

Çавăн пекех пăхăр:

Мухамет мухат Мухит мухла « мухмăр » мухмăр тӳрлет мухмăр уç мухмăр шӳрпи мухмăр-сухмăр мухмăрлă