олень
олений
пăлан вăкăрĕ — олень-самец
пăлан ĕни — оленуха, самка оленя, важенка обл.
пăлан пăрушĕ — олененок
пăлан ĕрчетни — оленеводство
пăлан тирĕнчен çĕленĕ кĕрĕк — шуба из оленьего меха
олень
план, усадебное место. Юрк. Таçта ял вĕçне пăлан илнĕ, калăн (словно), урăх çĕрте вырăн пулман, тесе.
олень, в некоторых говорах лось. Кубово. Пăлан — лось. Регули 604. Пăлан тирĕнчен такмак патăм; такмак пăлан тирĕнчен тунине патăм. Трхбл. † Пăлара пăлансем ишеççĕ, мăйракине шыва чикмесĕр. ЧП. Пăлан ишет, мăйракине шыва тивертмест. Буин. † Аслă çулпа пăлан пырат, хӳре каснă тиха пек. Такмак. Ултмăл çухрăм сĕм вăрман урлă каçнă чух тĕл пултăмăр вуник мăйракалă пăлан. Сборн. по мед. Саманисем йывăр, чунăм айван, авкаланап хура пăлан пек, теççĕ. Кайсар. Пăлан мăйракине сивĕ тытнăран çумма çакаççĕ.
в одних районах «олень», а в других — «лось», в рукописном словаре Татищева (XVIII в.) «лось»; башк., тат. болан «олень»; башк. К бӳлӓн «лось»; алт. В, хак. пулан, ойр., тув., казах. булан «лось». Русское буланый (масть лошади) заимствовано из тюрк. языков, означает «имеющий шерсть цвета шерсти лося или оленя». По мнению тюркологов Банга, Габэн и Щербака, пăлан, булан составлено из двух кит. слов: п’ау «однорогий олень» и лиен «единорог»: б’ау-лиен > *баулӓн > болӓн (А. М. Щербак. Названия домашних и диких животных. ИРЛТЯ 141—142).
олень — cervus [йĕкĕр чĕрнеллĕ, мăйракаллă, кавлекен чĕрчун]; Бухара паланĕ бухарский олень — cervus elaphus bactrianus; Давид пăланĕ олень Давида — elaphurus davidianus; Европа пăланĕ европейский олень — cervus elaphus europaea; Каспи пăланĕ каспийский олень — cervus elaphus caspius; çурçĕр пăланĕ северный олень — rangifer tarandus; хура хӳреллĕ пăлан чернохвостый олень — odocoileus hemionus; чăпар пăлан пятнистый олень — cervus nippon; шур туталлă пăлан беломордый олень — cervus albirostris; шур хӳреллĕ пăлан белохвостый олень — odocoileus virginianus
Çавăн пекех пăхăр:
Пăлак пăлакан Пăлаки пăлама « пăлан » Пăлан çăлтăрĕ пăлан çури пăлан ĕни пăлан вăкăрĕ Пăлан варĕ