Шырав: пăрăм

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
жгут
улăм пăрăмĕ — соломенный жгут
пăрăм ту — свить жгут

2.
спираль, завиток, виток

спиралеобразный, витой
пăрăм пусма — винтовая лестница
пăрăм çăраççи — ключ винтом

3.
оборот
шаг резьбы
ку çăран виçĕ пăрăм — этот замок на три оборота

4.
точеная посуда с крышкой, напр. солонка, шкатулка

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(пы̆ры̆м), винтообразный предмет, имеющий форму спирали; поворот в замке, в особенности винтовом. Альш., Т.-И.-Шем. Ильм. † Пăрăм-пăрăм çăраççи, пĕр пăрăмĕ ытлашши. N. † Ах, аннеçĕм, аннеçĕм, пăрăм-пăрăм пусмăрсем, эпĕ пусас çук ун çине. Якейк. Çак (ку) сраççин пăрăм нумай-ĕç. Ку сраççия нумай пăрса уçмалла (много надо вертеть, пока не отопрется). || Соломенный жгут; свитая веревкой солома. Юрк. Улăмран пĕр пăрăм туса, çав пăрăмне вут тĕртсе çунтарса яраççĕ. || Назв. нескольких узлов закрученной основы ниток. Сред. Юм. Пир комсан кунчалаççĕ те, онта вара чăмакка-чăмакка полать, çавна пăрăм теççĕ; пĕр пăрăмра олтă-çичĕ куç полать. Шевле. Пăрăм = 3 йăлăм или куç. || Род точеной посуды, часто с такой же крышкой, напр. солоница, копилка и т. п. Трхбл. Пирĕн асатте укçине пăрăмра (в точеной копилке с крышкой) усратчĕ. См. пăр ма. || Запятая. N. Кунта пăрăмсем ытла та нумай (запятые). [Но в знач. термина пунктуации это слово не употребительно].

тăхлан (пŏрŏм), олово. КС.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «винтовой», «спиральный»; пăрăм уçă, пăрăм çăраççи «ключ винтом, обвоем»; 2. «жгут», «сувой»; тат. борма «извилина», «изгиб», «винт»; бормалы «винтовой», «извилистый»; «зигзагообразный»; кирг. бурма «винтовой»; бурма мойун «вертишейка (птица)»; тур. бурма «верчение», «скручивание»; «закручивание»; «винт», «витушка»; «крученый», «скрученный», «винтообразный», «спиральный». От пăр, бур и пр., см. пăр.

Çавăн пекех пăхăр:

пăрăçлаттар пăрăв пăрăлтат пăрăлтаттар « пăрăм » пăрăмлă пăрăмлă пăра пăрăмсăр пăра пăрăн пăрăнăç