уст.
1.
мир, вселенная, свет
Тĕменре терли пур. — посл. На белом свете всякое встречается.
2.
тьма, бесчисленное множество
3.
большое войско
мир. Питушк. Тĕменте тĕрли пор. В мире все есть. П. Федот. Çитмене тĕмен çитмен. N. Тĕменре тĕрли пур. На свете есть разные вещи. (Пословица). Якейк. Тĕпсĕре тĕмен çитмен, салатакан çынна ним те çитмен. N. Тĕнче-тĕменте пулать мĕн те пулса. N. Эсĕ... тĕнчен тĕменне ним вырăнне хуман. N. Мана çак тĕнченĕн пĕтекен тĕменĕ хыççăн кайичченех ан пăрах. Чертаг. Тĕменĕпеле, во всем свете. Актай. Икçĕр утмăл вĕт кайăк, тĕменпеле пĕр кайăк. (Çăлтарпа уйăх). || Множество. N. Пĕлĕт алăкĕ уçăлнипе хăй илемне кăтартнă; çĕр те хăйĕн тĕмен мулне уçса панă. || Область.
Çавăн пекех пăхăр:
Тĕмел вар тĕмелен тĕмелентер тĕмеллĕ « тĕмен » Тĕментей Тĕмер тĕмере тĕмеске Тĕмеске çулĕ