Шырав: урпа

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
ячмень

ячменный
урпа ани — ячменное поле
урпа пусси — ячменное поле
урпа кĕрпи — ячневая, перловая крупа
урпа пăтти — ячменная, перловая каша
урпа сăри — пиво из ячменного солода

2. мед.
ячмень
куçне урпа тухнă — у него на глазу вскочил ячмень

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

орпа, ячмень. Б. 13. Урпа утмăл кунта кĕрекене ларать, теççĕ. Ч. П. Уйра ларан урпа. N. † Ултă лаша кӳлсе, уя тухакан, урпа сăрисене çав ĕçет. Вишн. 64. Урпа ярса, вĕретнĕ шыв. Щ. С. Урпа çăнăхне салмалах çăнах тесе калаççĕ. Юрк. † Урпанăн сăрисем, ай, капăклă, Ф. Тимоф. Анкартине кайса, ан вучах хăми çине пĕр уçă урпа акас пулать. Унтан, пĕр чăнмесĕр, выртса çывăрас пулать. Вара урпа акакана тĕлĕкре арăм пуласси урпа вырма тăратса каять. Сред. Юм. Ôрпа йôн-тымарта ларать. Орпан пôлса çитеччин малтан кашни пĕрчине хĕрлĕ сăн кĕрет, ăна вара йонтамарланнă теççĕ. || Ячмень на глазу. Н. Седяк. Урпа пытанмалла вылянă чух пăхнăран пулать, теççĕ. Урпа куçа тухать, ăна урпапа, тăххăртан пуçласа, кутăн суса пăрахаççĕ. N. Урпа вăл çăпан пак тухать, ăна вара урпапа сăваççĕ. Изамб. Т. Куçа урпа тухсан, урпапа сăваççĕ. N. Урпа тухать, болезнь на глазу. Пшкрт. Коз’а орβа токры̆.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

арпа

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«ячмень»; МК арба (I, III), Замахш. арба, арпа, АФТ арпаарпаарба, тув. арбай «ячмень».

Çавăн пекех пăхăр:

урон уронить урочище урочный « урпа » урпанла урпанлан урра урт уртăн