Шырав: харсăр

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
трудолюбивый, усердый, старательный
работящий разг.

трудолюбиво, усердно, старательно
харсăр çын — неугомонный человек
харсăр ĕçле — трудиться неутомимо; работать с задором

2.
смелый, храбрый, отважный
дерзкий, отчаянный, решительный

смело, храбро, отважно
дерзко, отчаянно, решительно
харсăр салтак — храбрый солдат
харсăр çапăç — храбро сражаться
çамрăксем харсăр ӳсеççĕ — молодежь растет смелой

3.
задорный
горячий, темпераментный

задорно, горячо, темпераментно
харсăр ĕмĕт — дерзкая мечта
харсăр чĕре — горячее сердце

4.
буйный
драчливый
задиристый разг.

буйно
драчливо
задиристо разг.
харсă автан — драчливый петух

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(харзы̆р), старательный, прилежный; решительный, энергичный; озорной (о маленьких). Шурăм-п. Ĕç пуçлама кайнă чух харсăр çынна тĕл пулсан, ĕç хăвăрт пĕтет, ăнса пырать, теççĕ. Чăв. й. пур. 17°. Çав Пайтукан хăй пит харсăр пулнă, çула пулсан, пахча çимĕçĕ пит нумай тунă. СПВВ. Харсăр, ĕçре харсăр вăл. Ib. Вăл ĕç патĕнче пит харсăр. Вĕлле хурчĕ 7. Вĕлле хурчĕ пек харсăр, ăслă япала тĕнчере питĕ сахал. Изамб. Т. Ул халсăр (работящий) та, çула ĕçлерĕ, халĕ ĕнтĕ аптрамасть. Юрк. Ĕçе пит харсăр пулнă (они). Ст. Чек. Харсăр = ĕçчен. Тюрл. Харсăр çын = пит ĕçлекен çын. Трхбл. Харсăр, трудолюбивый, работящий (в других говорах ĕçчен). || Лентяй, лодырь, бездельник. || Непослушный. Цив. р. Ядр. Ачисем пит харсăр çавăн. Шорк. Харсăр, непослушный, дерзкий. || Отважный, дерзкий. Якейк. Эс онашкал харсăр нихçан та полас çук. Ib. Сорăх пытяккисам харсăр полимаç. СПВВ. ЛП. Харсăр = сăмаха кĕрĕшмен. КС. Харсăр, упорный, непослушный. Хорачка. Харсăр çын = осал çын. Начерт. 181. Харсăр, забияка, резвый. N. Харсăр, неустрашимый, устойчивый, самостоятельный. N. Вăл ĕçе тытăнсан арăслан пек харсăр пулнă, кĕç туртса çурас пек мĕкĕрекен арăслан евĕрлĕ хăрушă пулнă. || Смело, отважно. Баран. 218. Халăха харсăр вĕрентсе çӳрекен çынсем.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

1. «старательный», «трудолюбивый», «работящий», «упорный в труде»; 2. «смелый», «решительный», «отважный», «удалой», «отчаянный»; тур., казах., к. калп. арсыз «бессовестный», «невоспитанный», «нахальный», «наглый», тат. әрсез, башк. әрhез «беззастенчивый», «пронырливый», «бесстыжий». Из араб. «стыд», «срам», «позор».

Çавăн пекех пăхăр:

харпохой харр харри харс « харсăр » харсăрлăх харсăрла харсăрлан харсăрлантар харсăрлат