Шырав: чакар

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
убавлять, уменьшать, снижать
лампăна чакар — убавить, привернуть огонь в лампе
пусăма чакар — уменьшить давление
ĕне сĕт чакарчĕ — корова стала давать меньше молока
температурăна чакар — сбить температуру
температурăна чакаракан эмел — жаропонижающее лекарство
ӳт чакар — сбросить вес

2.
снижать, понижать
продукци хăйхаклăхне чакар — снизить себестоимость продукции
хак чакар — сбавить цену
хĕç пăшалсене чакарни — сокращение вооружений

3.
смягчать, умерять, ослаблять
çилле чакар — умерить, ослабить свой гнев

4.
ограничивать
правăна чакар — ограничить в правах

5.
теснить, заставлять отступать, двигать вспять
лашуна чакар-ха! — подай-ка лошадь назад!

6. перен.
ослаблять, колебать, принижать, подрывать
авторитета чакар — подрывать чей-л. авторитет

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

убавить, сбавить, понизить. Кан. Анчах унашкал вăрмана пачах укçа тӳлемесĕр памаççĕ, чакарнă хакпа параççĕ. ЙФН. Апи пачĕ хура йĕне, савса паман япалийĕ сунă суман чакарчĕ (убавила молока). Скотолеч. ЗЗ. Унăн шатра çилли çине тухать, сĕтне чакарать. N. Чакарса кăтарт, показать меньше действительного. || Уменьшать, сокращать. N. Урпа вăл çăпан пек тухат, ăна вара урпапа сăваççĕ. Пирвай тăххăртан пĕррене çитиччен суса чакараççĕ, унтан вара çиччĕрен, пиллĕкрен, виççĕрен; унтан пĕре пĕресĕр теççĕ те, урпине пăрахаççĕ. || Пятить назад. Сĕт-к. Эй ослап! Çапла чакараççи ута!

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«голубой», «светло-голубой»; чакăр куçлă «голубоглазый»; Замахш. чокур кӧзлӳк «пестроглазый» (?), тефс. XII—XIII вв., тур. чакир, алт. В чаңкыр «голубой»; урянх. шангыр «светло-голубой».

Çавăн пекех пăхăр:

чаканак Чаканар чаканлă Чаканлă вар поç « чакар » чакарт чакарттар чакатай Чакатай пасарĕ чакая çырли курăкĕ