бран.
дьявол, сатана, черт, бес
дьявольский, сатанинский
чертовский, бесовский
шуйттан чĕппи — бесенок
мĕн шуйттанĕ ку? — что за черт?, что за дьявольщина?
Лăпкă кӳлĕре шуйттан пытанса пурăнать, теççĕ. — погов. В тихом омуте черти водятся.
◊
шуйттан мăйраки — улитка
шуйттан хупаххи — диал. папоротник
шуйттан урапи — бот. перекати-поле
шойттан, чорт. Сред. Юм. Шуйттан качака полса çӳрет, тет. (Народное поверье). N. Чипер вилĕмпе вилмен çыннăн чонĕ шуйттана каять, тет. N. Шуйтан çури ачана кĕмĕл çĕрĕ парса янă, тет. Орау. Шуйттана ăна пĕлеймĕн! Ib. Унта упа мар, шуйттанĕ те пуль. Там не только медведь, а наверное, и всякое зверье есть. ГТТ. Шуйттан та пĕр калаçаççĕ. Чорт знает, чего не говорят! Ст. Чек. Таçта шуйттана кайса кĕчĕ. Куда-то запропал. N. Вара матроссем шиклене пуçланă, хăра пуçланă. Таçта шуйттана илсе килчĕ, нимĕнпе те киле тавăрнса кураймăпăр ĕнтĕ, тесе шухăшла пуçланă. N. Шуйттан тума килет вăл. За чортом она пришла, т. е. так, зря. Шорк. Такам шойттанĕ (какой чорт) хошрĕ мана он çомне çыпăçма. || Употребляегся в бранных выражениях. Сред. Юм. Вăрăм çынна çиленнĕ чохне шуйттан кĕвенти тесе вăрçаççĕ. Йӳç такăнт. 24. Кай кунтан, шуйттан кĕвенти! Орау. Шуйттан кĕвенти вăл, пĕре çапсан лапчăтсах хурĕ. N. Ăх, шуйттан калти, çавă та путлĕ çын пулсан! (Говорят про третье лицо). N. Е, шуйтан чĕри! Те çакна çырнăран, те урăх япаларан — халĕ эпĕ лăплансах карăм пек. Якейк. Йăван шуйттанĕ хăйма çинă поль-хе! Çĕнтерчĕ 57. Шуйттан этемми, Якур! Орау. Тем шуйттан шăтăк алтса хунă кунта. Трхбл. Шуйттан чухне туса пĕтеретнем ăна! || Прозвище мужч. СТИК. Шуйттан Микити.
шайтан
, шуйтан «сатана», «дьявол», «чёрт»; уйг. шәйтан, узб. шайтоншайтан, азерб., тур., туркм. шейтан, казах. сайтан «сатана». Заимствовано из араб.: «сатана», «дьявол», «демон»; то же и в перс; ср. евр. шатан, греч. σαιαναϛÇавăн пекех пăхăр:
шуйтан хоран шуйтан хупаххи Шуйтан хуралли шуйтанла « шуйттан » Шуйттан варĕ шуйттан вылянă çĕр Шуйттан вылянă çырма шуйттан кăмпи шуйттан курăк