Шырав: çăраççи

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
ключ (замочный), ключик, отмычка

ключевой
пĕчĕк çăраççи — ключик
йывăç çăраççи — деревянная отмычка
машина çăраççийĕ — ключ от машины
пӳлĕм çăраççийĕ — ключ от комнаты
çăраççи çыххи — связка ключей
çăраççиллĕ сехет — часы с ключевым заводом
çăраççипе питĕр — запереть на ключ
çăраççи юраттар — подобрать ключ (к замку)

2. диал.
замок, запор

замочный
Çăраççи пăрмасăр уçăлмасть. — посл. Ключ не повернешь — замок не откроется.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с’ŏрас’с’и, с’ы̆рас’с’и), ключ. Орау. Алăка тултан питĕрсе çăраççия каялла хаçат шăтăкĕнчен пăрахап. Пшкрт. Пĕтиç (-дис’) çăраççи; пысăк çăраççи. || Замок. Икково. Т. II. Загадки. Сӳс кĕлетĕн мунчала çăраççи. (Михĕ). Халапсем 23. Апла каласан, лешсем анпарайĕ çăраççийĕн уççине хăйсем çумне илеççĕ. Собр. † Хушрăç пире юрлама — юррăм юман сунтăхăн тĕпĕнче. Уçса илейĕттĕм-çăраççин уççи çук: уççи хура куçлисенĕн (у чернооких) аллинче. Ала З°. Кăсийинчен тупрĕ, тет, пĕр ывçă ушшĕ; тула тухрĕ, тет те, алăк çумăнче çăраççи тăнине курчĕ, тет те, ушшĕпеле уçса пăхрĕ, тет. Ст. Шаймурз. Çав вăхăтра ача хĕрарăм патшанне çăраççине чиксе илнĕ, унта венчет тумалли çĕрĕ пулнă, тет. || См. ака – пуç. || Назв. раст.

Чăвашла-тутарла словарь (1994)

ачкыч

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«ключ»; çăраççи < çăра уççи (уçă «ключ»).

Çавăн пекех пăхăр:

çăра çăра курчăк çăра уççи çăра хур « çăраççи » çăраççи кĕпчĕкĕ çăраççи копти çăраççи пĕккийĕ çăраççи уç çăраççи уççăшă