Шырав: çуп

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

1.
хлопать, похлопывать
алă çуп — хлопать в ладоши, аплодировать
алă çупса саламла — устроить овацию
вăл ывăлне çурăмран çупса ачашларĕ — он ласково похлопал сьша по спине
шăнкăрч çунат çупса юрлать — скворец поет, ударяя крыльями

2.
бить, ударять
питрен çуп — ударить по лицу
çупсе яр — закатить пощечину
Хура аппа икĕ енчен çупать. (Лапатка). — загадка Чернявая тетка дает пощечины с обеих сторон. (Брусок для косы).

3.
шелестеть, издавать шелест
çулçи çупать, улми ташлать, саркайăкĕ савăнать — фольк. листья шелестят, яблоки на дереве приплясывают, иволга радуется

4.
лепить
заворачивать
кукăль çуп — завертывать в тесто начинку
пельмень çуп — лепить пельмени

5.
вертеть, вращать в ладонях
çупса арла — прясть, вращая веретено между ладонями

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

бить; дать пощочину; алă çуп – аплодировать.

198 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(с’уп), ударить, бить в ладоши, бить ладонью. Рук. календ. Прокоп. Çуп — вообще бить ладонью (напр., кутран). Кап. Хăшĕ сиккеле-сиккеле ташлаççĕ, хăшĕ аллисемпе çупаççĕ (бить в ладоши). Юрк. Юлташĕ çапла ташланине курса, сивĕннĕ пек пулса, тытăнчĕ тата (тепри) икĕ алăпа алă çупма. Ходар. Вăл ташланă чухне, ыттисем алă çупса лараççĕ. ТХКА 88. Эпĕ юрласа пĕтерсенех, мана пурте алă çупса ырларĕç. ЧП. Вырăс сиксе ташлинччĕ, майри сиксе çупинччĕ. || О листьях деревьев. Такмак. Çулçи çупса тăрать, улми ташласа тăрать (у яблони). || Дать пощечину, ударить по щеке. N. Мана çав çитсе тытрĕ те, пит урлă пĕр-иккĕ çупса ячĕ. Орау. Ăна питĕнчен çупрĕ ячĕ (неожиданно). || Заворачивать (пирог). В. Олг. Коккăль çоп. || Точить (косу). Ир. Сывл. З6. Çупса яран, мăкалсан (çавана), лапаткана янратса. || Вертеть веретено между ладонями (при прядении). СТИК. Çупса авăрлат (хытă авăрлат, вертя веретено между ладонями). || Шлепнуться.

çоп (с’уп, с’оп), неизв. сл. Чертаг. Шур çуп шупăр(ĕ) çĕлетрĕм, чыстах майра сарахвань.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«бить по щеке», «давать пощечину»; алă çуп «аплодировать»; уйг. чап, узб. чоп, тат. чаб(п) «рубить»; «косить»; кирг. чап, казах. саб(п), хак. сап «бить», «ударять»; тат. кул чаб, башк. кул саб, алт. В кол чаб «аплодировать».

Çавăн пекех пăхăр:

çунтар çунтармăш çунтарттар çунчăк « çуп » çупă çупăç çупăрла çупăрлан çупçап