Шырав: кăчăк

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.

1.
щекотание, зуд, раздражение (напр. в горле)

2.
щекотка

3. диал.
собака

II.
кăчăк турт — подзывать, манить (рукою, пальцем)
куçпа кăчăк ту — подмигивать

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

собака, щенок.

91 стр.

...: кăчăк турт – сделать знак указательным пальцем; к себе манить.

91 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

кăчăкă (кы̆џ̌ы̆к, кы̆џ̌ы̆гы̆, кы̆ζ'ы̆гы̆), цветочная почка (на дереве). Трхбл. Кăчăкă только у «хурăн» и «хăва». В. Олг. Йӳç кăчăкки. Бугульм. † Хурăн кăчăки (сережки) тăкăнать, пас тытса. Неверк. Çуркунне ăвăс кăчăки нумай пулсан, вир лайăх пулать, теççĕ. (Примета). Скотолеч. 30. Хурăн кăчăкĕ. N. Çуркунне кунсем ăшăтса килнипе хĕлле хура сăнлă курăнакан йăвăçсем те, хĕрлĕ санлă курăнса, хăйсен кăчăксене хăпартма пуçлаççĕ. N. Вăрманта йăвăçсем çинче кăчăкăсем тухаççĕ. ЧП. Кăчăкки тухнă вăхăтра. || Весенняя шерсть у овец, первая шерсть у ягнят. В. Олг. Если родится ребенок или ягненок, говорили: «Торă полăштăр, сере çĕнĕ кăчăки торă парса!» Ответ: «Торă парса, ыр сомахшăн спаççипă! Смольк. † Пĕчĕкçеççĕ кушма, шурă кушма, пурте шур путекĕн кăчăкĕ. Н. Якушк. † Кăчăкă алса шур алса, тăхăнмасăр аллăм ăшăнать. N. † Тăваткăл та кĕçе, шурă кĕçе, ялан шурă путеккĕн кăчăки. Ст. Чек. Кăчăкă — çамрăк путек çăмĕ, каçал çуралнă путекĕн пирвайхи хут илнĕ çăмĕ. См. папка.

(кы̆ζ'ы̆к), собака. Paas. || Яз. имя мужч. Патраклă, Рысайк., Рекеев, Якейк.

(кы̆џ̌ы̆к), подр. раздражению в глотке при виде сладкого. Сред. Юм. Пĕчик ачасĕм, тутлă япала пôлсан, пĕр-пĕрне: кăчăк-кăчăк карланки! тесе, кăчăклантараççĕ. || Щекотка.

Федотовăн «Тĕне кĕмен чăвашсен ячĕсем» словарĕ

"собака". Рааs. //яз. и. м. Патраклă, Рысайк., Рекеев, Якейк. (Ащм. Сл. VII, 207).

Çавăн пекех пăхăр:

кăчă кăчă-мăчă кăчă-мăча Кăчăваш çырми « кăчăк » кăчăк йăваççи кăчăк кĕлли кăчăк кунĕ Кăчăк олах кăчăк су