Шырав: лăс

Чăвашла-вырăсла словарь (1982)

I.
см. лăсă

II.
мелкий дождь, изморось
туман

мелкий, моросящий
лăс çумăр — моросящий дождик
лăс çăвать — падает изморось, моросит

III. подр. —
о колыхании, встряхивании чего-л. свисающего

лăс-лăс —
1) усил. от лăс II.
качака вăрăм çăмне лăс-лăс силлентерсе чупать — коза бежит, потряхивая длинной шерстью
2) мохнатый, лохматый (о животных)
ветвистый, густолиственный (о деревьях)
3) мелкий, моросящий (о дожде)

Чăвашла-вырăсла словарь (1919)

плотный, густой, частый.

110 стр.

Чăваш сăмахĕсен кĕнеки

(лы̆с, лы̃с), подр. звуку при сотрясении более или менее мягкого предмета. Альш. Çĕлĕкне тытса, лăс-лăс-лăс! силлет. Якейк. Çăкая лăс-лăс-лăс! силлет (трясёт). Çутт. 113. Йăвăçсемпе курăксем ӳсеççĕ, лăс-лăс! тайăлаççĕ. Янтик. Лăс-лăс! силленсе пырать, тесе, вăрăм çăмлă сурăхсене, чупнă чухне, калаççĕ. Шел. 137. Лăс-лăс силлерĕ. || Подр. тихому падению дождя или снега. Тюрл. Лăс-лăс çăмăр çăвать. N. Лăс-лăс-лăс (или: лы̆з-лы̆з-лы̆з) çомăр çуат (йор çуат) = вăраккиве = вăраххипе, холлен. См. произв. лăска.

(лы̆с), развесисше ветви дерева. Юрк. К.-Кушки. Лăс пек, сплошь покрывая землю (напр., грибы). Шел. П. 38. Лăс пек çăвать çăмриçем тырра-пулла ӳстерме. Тайба. † Вăштăр-вăштăр çил вĕрет, йĕтĕн лăсне (= пуçне) çав тăкат. || Развесистый, кудрявый. Тюрл. Лăс торат, мягкие, длинные, обильные листвой или хвоей ветви. МПП. † И лăс хурăн, лăс хурăн, лăсĕпеле илемлĕ. Шибач. Лăс йывăç, аялтанах торат лăс йывăç. Собр. † Çил-ту çинче вăрăм чăрăш, кутĕнченех лăс турат. Сиктер. {{anchor|DdeLink19264203860668}} † Çӳлĕ ту çинче пĕр чăрăш, тĕпĕнченех лăс турат. Н. Якушк. † Çӳлĕ ту çинче лăс хурăн, лăс çулçипе хумханать. Бугульм. Çӳл ту çинче лăс хурăн, тĕпĕнченех лăс çулçă. Пазух. Улма-йывăççисем, ай, йăшт кăна, вĕсен çӳлçисем, ай, лăс кăна. N. Улма-йывăç ларат лăп кăна, унăнах çулçисем лăс кăна. Янтик. Улма йывăçĕсем лăс кăна, эпирех ĕçер-хе лăс кăна. || Кудрявый (о волосах). ЧП. † Улхаш ачи лăс çӳçлĕ, лăс çӳçлĕрен илемлĕ. || Сред. Юм. Çамрăк йывăç, тăрă пит нăмай шăтса тôхсан, лăс шăтса тохнă, теççĕ. МПП. † Юрлăр, ташлăр манăн туйра, сарă çӳçĕре лăс ярса. || Волокнистый. М. В. Шевле. Лăс тымар, в. корень; лăс корăк, мелкая волокнистая трава (вообще). || Мочка корня. Янтик. Йăвăç тымарĕсем çумĕнче вĕтĕ сӳс пеккисем пулаççĕ, çавна лăсси теççĕ. || Хвоя, иглы. КС. Чăрăш (хыр) лăсси. Трхбл. Яхтă лăсĕ.

Чӑваш чӗлхин этимологи словарĕ (1964)

«хвоя»; тат. ылыс, башк. ылыç «хвоя»; в других тюрк. яз. нами не обнаружено; ср. удм., коми лыс «хвоя».

Çавăн пекех пăхăр:

лăрт-ларт лăртлат лăртлаттар лăртти-лартти « лăс » лăс-лăс лăс-лас лăсă лăсăллă лăска